Mức phạt này đang được Bộ Tài chính đề xuất và đưa ra lấy ý kiến cho dự thảo Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.
Tăng mức phạt tiền gấp 4 lần
Dự thảo Nghị định lần này (thay thế Nghị định số 85/2010/NĐ-CP ngày 2/8/2010 của Chính phủ) đã quy định khá chi tiết về các vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán, kèm theo đó là những mức phạt cụ thể. Đặc biệt, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có quyền phạt hành chính tối đa đối với tổ chức vi phạm là 2 tỷ đồng và đối với cá nhân là 1 tỷ đồng. Như vậy, với đề xuất này, mức phạt đã tăng 4 lần so với quy định cũ.
| |
| Theo dự thảo, hành vi giao dịch thao túng thị trường chứng khoán có thể bị phạt tới 2 tỷ đồng (ảnh minh họa) |
Đáng chú ý, dự thảo cũng đưa ra các hình thức xử phạt bổ sung cho các hành vi, bao gồm: đình chỉ có thời hạn hoạt động chào bán chứng khoán, niêm yết, đăng ký giao dịch, hoạt động kinh doanh, dịch vụ chứng khoán, hoạt động giao dịch chứng khoán, hoạt động lưu ký chứng khoán, hoạt động kiểm toán hoặc các hoạt động khác được ghi trong quyết định xử phạt; tước quyền sử dụng giấy phép, giấy chứng nhận, chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán có thời hạn; tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính....
Trước đây, những vi phạm phổ biến vẫn liên quan đến việc công bố thông tin giao dịch cổ phiếu của cổ đông nội bộ, cổ đông lớn và người có liên quan....Các mức phạt được đưa ra chỉ dao động trong khoảng từ 40-80 triệu đồng/trường hợp, bởi vậy chưa đủ tính răn đe.
Theo đề xuất tại dự thảo, đối với các hành vi vi phạm trong giao dịch nội bộ sẽ bị phạt từ 600 - 800 triệu đồng đối với tổ chức và từ 300 - 400 triệu đồng đối với cá nhân.
Các mức phạt tăng lên 800 triệu đồng đến 1,2 tỷ đồng đối với tổ chức và từ 400 triệu đồng đến 600 triệu đồng đối với cá nhân trực tiếp hay gián tiếp tham gia vào việc tạo dựng thông tin sai sự thật, công bố thông tin sai lệch nhằm lôi kéo, xúi giục việc mua, bán chứng khoán hoặc không công bố kịp thời, đầy đủ thông tin về các sự kiện xảy ra có ảnh hưởng đến giá chứng khoán.
Tương tự, đối với những vi phạm quy định về hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng, dự thảo đã nâng mức xử phạt khá cao.
Theo đó, phạt tiền từ 70.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với tổ chức và phạt tiền từ 35 triệu đến 50 triệu đồng đối với cá nhân nếu có hành vi lập, xác nhận hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng có thông tin sai lệch.
Mức phạt tiền sẽ tăng lên từ 200 triệu - 300 triệu đồng đối với tổ chức và từ 100 triệu- 150 triệu đồng đối với cá nhân thực hiện hành vi lập, xác nhận hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng có thông tin cố ý làm sai sự thật hoặc che giấu sự thật.
Dự thảo đưa ra mức phạt tiền cao nhất là 1,5 tỷ đồng đến 2 tỷ đồng đối với tổ chức và từ 750 triệu đồng đến 1 tỷ đồng đối với cá nhân có hành vi giao dịch thao túng thị trường chứng khoán.
Có công bằng , có đủ sức răn đe?
Mặc dù dự thảo Nghị định lần này đã tăng mức xử phạt đối với những hành vi vi phạm liên quan đến tính minh bạch thông tin của thị trường chứng khoán nhưng nhiều ý kiến nhận định, mức phạt này vẫn chỉ như “muối bỏ bể” so với những thu nhập bất chính từ những hành vi vi phạm.
Cụ thể, đối với tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi lập, xác nhận hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng có thông tin cố ý làm sai sự thật hoặc che giấu sự thật chỉ bị phạt tiền từ 100 triệu đến 300 triệu đồng. Trong khi hành vi này có thể thu lợi bất chính hàng chục tỷ đồng trong một đợt chào bán chứng khoán ra công chúng.
Đối với tội giả mạo hồ sơ chào bán chứng khoán ra công chúng bị phạt tiền nặng hơn rất nhiều, từ 1% đến 5% tổng số tiền đã huy động, trong khi giữa hành vi cố ý làm sai sự thật hoặc che giấu sự thật và giả mạo hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng có tính chất tương tự nhau và thường gắn kết với nhau.
Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, nhiều hành vi vi phạm được đề cập tại dự thảo có tính chất tương tự nhau nhưng mức phạt lại cách quá xa nhau, không đảm bảo được sự công bằng trong xử phạt.
Hơn nữa, hiện nay vẫn chưa có quy định về cách tính toán các khoản thu nhập bất chính từ hành vi thao túng thị trường chứng khoán để tịch thu và cũng chưa quy định mức độ thao túng như thế nào thì chuyển hồ sơ sang Cơ quan cảnh sát điều tra để truy tố trách nhiệm hình sự.
Vì thế, việc đề ra mức xử phạt cao nhưng nếu không có những quy định chặt chẽ và cụ thể thì tính khả thi liệu có đảm bảo?
Thái Chi