Những nỗ lực trong cải cách hành chính của Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã được Chính phủ và người dân đánh giá cao
Cắt giảm nhiều thủ tục hành chính
Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi năm 2014, người lao động (NLĐ) có quyền được cấp và quản lý sổ BHXH. Do đó, doanh nghiệp (DN) không phải thực hiện lưu giữ, quản lý sổ BHXH cho NLĐ. Để triển khai thực hiện quy định này, từ tháng 10/2016, BHXH Việt Nam đã tiến hành rà soát và trả sổ BHXH cho NLĐ. Đến ngày 31/12/2018, ngành BHXH đã cơ bản hoàn thành công tác rà soát và bàn giao 13,3 triệu sổ đến tận tay NLĐ (đạt tỷ lệ 99,28% tổng số NLĐ đang tham gia).
Nhờ đó, từ tháng 1/2019 đến nay, 100% DN đã giảm được thời gian và nhân lực để cập nhật và lưu trữ sổ BHXH. Đặc biệt, việc bàn giao sổ BHXH mang lại nhiều ý nghĩa thiết thực như: NLĐ sẽ có đầy đủ thông tin về quá trình tham gia BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của mình, đồng thời hàng năm được cơ quan BHXH gửi thông báo về mức đóng và thời gian tham gia bảo hiểm trong năm. Bên cạnh đó, NLĐ có thể tự tra cứu thông tin về quá trình tham gia BHXH, BHYT, BHTN của mình trên Cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam.
Ngoài ra, ngành BHXH đã bỏ quy định về việc DN phải đề nghị đổi thẻ BHYT hàng năm cho NLĐ. Việc này không chỉ giảm thời gian, nhân lực trong việc quản lý sổ BHXH cho NLĐ, từ năm 2018, DN còn tiếp tục được “hưởng lợi” khi không phải rà soát, lập danh sách đề nghị đổi thẻ BHYT hằng năm cho NLĐ.
Cùng với đó, BHXH Việt Nam cũng giản lược các tiêu chí cần kê khai trong thủ tục về “Đăng ký, điều chỉnh đóng BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN, BH tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp; cấp sổ BHXH, thẻ BHYT”. Thay đổi này giúp DN giảm được thời gian kê khai lại các tiêu thức khác trong mẫu tờ khai khi có thay đổi thông tin so với việc áp dụng quy định trước đó. BHXH Việt Nam cũng đơn giản hóa thành phần hồ sơ, thiết kế lại biểu mẫu kê khai giúp DN giảm thời gian cập nhật các thông tin đề nghị giải quyết các chế độ BHXH cho NLĐ.
Ngoài ra, BHXH cũng bỏ một số loại giấy tờ khỏi bộ thủ tục, như: Bản sao Biên bản điều tra tai nạn lao động, Biên bản khám nghiệm hiện trường, Biên bản đo đạc môi trường lao động có yếu tố độc hại…
“Đột phá” trong ứng dụng công nghệ thông tin
Bên cạnh việc cắt giảm nhiều thủ tục hành chính (TTHC) thì những “đột phá” trong ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) của ngành BHXH thời gian qua cũng đã được người dân và DN đánh giá cao.
Từ năm 2017, ngành BHXH bắt đầu triển khai hình thức kê khai nộp BHXH qua giao dịch điện tử, giúp cho DN giảm được thời gian đi lại chờ đợi khi nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH. Theo đó, thời hạn nhận thông báo xác nhận hồ sơ giao dịch điện tử và thời gian chờ đợi chấp nhận việc hoàn tất hồ sơ đã được rút ngắn, chỉ còn trong tối đa 02 giờ trong ngày làm việc, kể từ khi nhận được hồ sơ BHXH điện tử của tổ chức, cá nhân.
Hiện nay, với việc đẩy mạnh phát triển hệ thống tương tác đa phương tiện với người dân và DN, việc thực hiện thông báo về quá trình tiếp nhận và giải quyết TTHC của Ngành đến người dân, DN ngày càng được rút ngắn về thời gian và đa dạng về hình thức như gửi thư điện tử, tin nhắn văn bản.
Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam đã chính thức nâng cấp và cung cấp miễn phí Phần mềm kê khai nộp BHXH (Phần mềm K- BHXH) lên phiên bản web để hỗ trợ đơn vị sử dụng lao động và cá nhân tham gia giao dịch điện tử với cơ quan BHXH từ ngày 12/8/2019. Theo đó, DN, cá nhân chỉ cần sử dụng phương tiện điện tử có kết nối Internet là có thể thực hiện kê khai “Nộp BHXH” trực tuyến tại địa chỉ: https://dichvucong.baohiemxahoi.gov.vn.
Đáng chú ý, trong những năm qua, BHXH Việt Nam đã triển khai mạnh mẽ ứng dụng CNTT, đã xây dựng các phần mềm nghiệp vụ bao phủ hầu hết các hoạt động của Ngành. Đến năm 2019, BHXH Việt Nam đã tiến thêm một bước trong việc tích hợp, liên thông các phần mềm nghiệp vụ nhằm kiểm tra, đối chiếu dữ liệu thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT với phần mềm xét duyệt hồ sơ hưởng và chi trả các chế độ BHXH.
Đồng thời, việc đẩy mạnh chi trả qua tài khoản cá nhân của NLĐ đã góp phần giảm thời gian của DN và NLĐ, thay vì DN nhận và trực tiếp chi trả các chế độ BHXH ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp cho NLĐ.
Thực hiện nhiệm vụ xây dựng Chính phủ điện tử, BHXH Việt Nam đã tích hợp để thực hiện dịch vụ công cấp lại thẻ BHYT do hỏng, mất trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia từ ngày 9/12/2019.
Với những nỗ lực của ngành BHXH trong việc đẩy mạnh cải cách TTHC, ứng dụng CNTT đã kịp thời tháo gỡ các rào cản trong giải quyết TTHC, tiết kiệm đáng kể chi phí, thời gian giao dịch cho DN, người dân với cơ quan BHXH. Kết quả này đã được Chính phủ và người dân ghi nhận, đánh giá cao.
Theo đó, BHXH Việt Nam cho biết, thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện cải cách TTHC, tích hợp các dịch vụ công thuộc thẩm quyền giải quyết ở mức độ 3 và mức độ 4 trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia. Qua đó nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất, hướng tới sự hài lòng của người dân và DN đối với sự phục vụ của ngành BHXH.