Chuyển biến tích cực trong ngư dân
Trong 4 năm qua, Ban Chỉ đạo IUU tỉnh Cà Mau đã tiến hành tổ chức tập huấn được 279 lớp/11.857 lượt người tham dự; ký cam kết cho 6.033 chủ tàu và thuyền trưởng; tổ chức đăng tải, phát sóng 215 chuyên đề, phóng sự và 1.287 tin ngắn; cấp phát 18.800 sổ tay, 88.000 tờ rơi, 7.800 tờ bướm cho các chủ tàu và thuyền trưởng.
Các nội dung tuyên truyền, đối thoại với các nội dung như: chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp không báo cáo và không theo quy định; khai thác thủy sản không vi phạm vùng biển nước ngoài; nâng cao nhận thức cộng đồng dân cư trong công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản; việc bắt buộc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá.
 |
Tàu cá vi phạm chống khai thác IUU trên vùng biển Tây Nam. |
Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biên và Xuất khẩu Việt Nam Nguyễn Hoài Tâm, cho rằng: “Hoạt động đối thoạị để chúng tôi mong muốn được tiếp cận với địa phương tiếp xúc với ngư dân để lắng cái khó khăn… Vì vậy, cộng đồng doanh nghiệp chúng tôi thường xuyên thu mua nguyên liệu hoặc thường xuyên làm các thủ tục giấy tờ cho việc xuất khẩu. Chúng tôi mong muốn rằng, cùng chung tay thể hiện sự nỗ lực và cố gắng giải quyết phạm vi mà cộng đồng mà doanh nghiệp phải làm. Đồng thời hỗ trợ và kiến nghị những vấn đề còn bất cập, mục tiêu chung cho nghề cá bền vững, đặc biệt là khắc phục chống thẻ vàng trong khai thác IUU”.
Tính đến ngày 08/11/2021, tỉnh đã cơ bản hoàn thành lắp đặt VMS đối với tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên, với số lượng tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình là 1.512/1.523 tàu cá, đạt 99,28%. Sau khi thiết bị giám sát hành trình được lắp đặt trên tàu cá đều được niêm phong để tránh tình trạng tự ý tháo gỡ thiết bị khỏi tàu cá.
Ngoài ra, khi tàu cá cập, rời cảng đều có lực lượng chức năng kiểm tra tình trạng niêm phong thiết bị giám sát hành trình. Trường hợp niêm phong bị phá vỡ sẽ xác minh xử phạt theo quy định và buộc chủ tàu liên hệ với đơn vị cung cấp để tiến hành niêm phong trở lại.
Để phục vụ công tác giám sát tàu cá tại hệ thống giám sát, tỉnh đã phân quyền 52 tài khoản giám sát tại Hệ thống giám sát tàu cá của Tổng cục Thủy sản đến các tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan đến quyền hạn, nhiệm vụ. Qua đó, đã phát hiện có 2.347 tàu cá mất kết nối trên biển, tiến hành nhắc nhỡ, cam kết 2.328 tàu, xử phạt vi phạm hành chính 19 tàu, với số tiền 502 triệu đồng; bệnh cạnh đó, còn phát hiện 24 tàu cá vượt ranh giới trên biển, đã kêu gọi và cho ký cam kết 23 tàu, xử phạt 01 tàu với số tiền hơn 1 tỷ đồng và tịch thu tàu cá.
Đối với công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá trước khi xuất bến ra biển hoạt động khai thác thuỷ sản được thực hiện theo kế hoạch. Theo đó, có 30.542 lượt cập và rời cảng, sản lượng thủy sản qua cảng cá đạt 92.496 tấn, thu nhật ký khai thác thủy sản với số lượng 13.432 nhật ký. Tỉnh đã cấp 343 Giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác cho doanh nghiệp, với khối lượng xác nhận là 43.936 tấn sản phẩm và cấp 1.018 Giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác, với khối lượng chứng nhận là 20.430 tấn sản phẩm.
 |
Cán bộ Chi cục Thuỷ sản tỉnh Cà Mau kiểm tra thiết bị giám sát hành trình đặt trên bờ sai quy định. |
Mặc khác, dù chỉ đạo quyết liệt, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động ngư dân khai thác đúng theo quy định của pháp luật, không đưa tàu cá, ngư dân sang vùng biển nước ngoài để hoạt động khai thác hải sản trái phép và buộc chủ tàu, thuyền trưởng ký cam kết không khai thác vi phạm chủ quyền các nước. Tuy nhiên, tình trạng tàu cá và ngư dân đi qua vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản trái phép vẫn còn xảy ra. Cụ thể, có 67 tàu cá bị bắt giữ và xử lý vi phạm tính từ ngày 23/10/2017 đến ngày 30/9/2021.
Riêng công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát hoạt động khai thác hải sản trên vùng biển tỉnh luôn được tăng cường thường xuyên theo kế hoạch và đột xuất. Từ ngày 23/10/2017 đến ngày 31/10/2021, ngành chức năng đã xử phạt 733 vụ/768 tàu, với tổng số tiền hơn 18 tỷ đồng, trong đó hành vi vi phạm IUU 428 vụ/463 tàu, với số tiền xử phạt hơn 15 tỷ đồng.
Quan tâm chỉ đạo, tăng cường tuyên truyền
Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Cà Mau Nguyễn Việt Triều, cho biết: “Nhìn chung, ý thức của bà con ngư dân được nâng lên, đồng thời bà con ngư dân, chủ tàu thực hiện cam kết không đưa tàu cá khai thác vi phạm ra nước ngoài. Cơ bản đã nắm và hiểu được việc đưa tàu cá ra vùng biển nước ngoài là vi phạm pháp luật và ảnh hưởng đến mức độ uy tín, thương hiệu của quốc gia”.
“Thời gian tới, Ban Chỉ đạo Chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định tỉnh xác định nhiệm vụ chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, hàng đầu, vừa mang tính cấp bách vừa thường xuyên, lâu dài, huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị với quyết tâm cao khẩn trương khắc phục các hạn chế, tồn tại, nhằm đạt mục tiêu trước mắt là góp phần cùng cả nước sớm gỡ “Thẻ vàng” của EC, hướng đến xây dựng nghề cá có trách nhiệm, phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.
Song song đó, tiếp tục rà soát, triển khai quyết liệt các biện pháp để khắc phục các tồn tại, hạn chế theo 04 nhóm khuyến nghị của EC liên quan trách nhiệm của địa phương, đặc biệt là những vấn đề làm ảnh hưởng đến kết quả, nỗ lực phòng, chống khai thác IUU của tỉnh” - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh Cà Mau Lê Văn Sử nhấn mạnh.
