Tại báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ công tác năm 2021 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2022 của Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Quảng Ninh. Công tác giải quyết, xét xử các loại án trong năm 2021 (số liệu tính từ 15/12/2020 đến 15/11/2021), Tòa án nhân dân hai cấp của tỉnh đã thụ lý 6.489 vụ, việc (giảm 131 vụ việc so với cùng kỳ); đã giải quyết, xét xử 5.428 vụ, việc, đạt tỷ lệ 83,6% (tăng 2,5% so vói cùng kỳ), số vụ việc còn lại hầu hết còn trong thời hạn luật định và đang được tiếp tục xem xét, giải quyết.
Trong năm 2021, nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng hoặc các vụ án được dư luận xã hội quan tâm đã được đưa ra xét xử để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của địa phương, điển hình như vụ án “Tổ chức đánh bạc” sử dụng công nghệ cao tại khách sạn Hoàng Gia (Royal Hotel) phường Bãi Cháy, thành phố Hạ Long (vụ án có 21 bị cáo, trong đó có 02 bị cáo là người Trung Quốc).
Vụ Hoàng Anh Tuấn cùng đồng phạm (công tác tại các cơ quan báo chí) bị xét xử về tội “Nhận hối lộ” và “Môi giới hối lộ”; đặc biệt là việc xác định án điểm và khẩn trương đưa ra xét xử nghiêm minh đối với những vụ án liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 tại huyện Bình Liêu đã góp phần giáo dục, tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân về trách nhiệm, ý thức phòng chống dịch bệnh; góp phần thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
Đối với các tội phạm về tham nhũng, chức vụ: Tòa án nhân dân hai cấp của tỉnh đã thụ lý 13 vụ = 33 bị cáo (giảm 05 vụ = 15 bị cáo so với cùng kỳ); đã giải quyêt 09 vụ = 26 bị cáo. Trong quá trình xét xử các vụ án tham nhũng, chức vụ, Tòa án hai cấp đã thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị của Trung ương về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng.
Việc xét xử nghiêm minh các tội phạm về tham nhũng, chức vụ của Tòa án nhân dân hai câp của tỉnh đã đảm bảo được tính răn đe, giáo dục và phòng ngừa chung đối với loại tội phạm này. Qua công tác xét xử các vụ án hình sự của Tòa án nhân dân hai cấp của tỉnh trong năm 2021, có thể thấy rằng tình hình tội phạm có chiều hướng gia tăng, nhiều vụ án có tính chất rất phức tạp.
Các tội phạm xâm phạm sở hữu thụ lý 316 vụ/434 bị cáo (tăng 14 vụ/16 bị cáo so với cùng kỳ), chiếm 19% các vụ án hình sự; tội phạm xâm phạm tính mạng, sức khỏe thụ lý 273 vụ/407 bị cáo (tăng 87 vụ/106 bị cáo so với cùng kỳ), chiếm 16,4% các vụ án hình sự; tội phạm ma túy vẫn chiếm tỷ lệ lớn (chiếm 39% các vụ án hình sự đã thụ lý), tập trung chủ yếu tại các địa bàn lớn như TP Hạ Long (20%), TP cẩm Phả (20%) lượng án ma túy của cả tỉnh. Các vụ án hình sự có bị cáo là người chưa thành niên phạm tội thụ lý 48 vụ/112 bị cáo (tăng 21 vụ/47 bị cáo so với cùng kỳ năm trước).
Bên cạnh những kết quả đạt được cũng còn một số tồn tại: Trong công tác chuyên môn vẫn còn có án bị hủy, sửa do lỗi chủ quan; việc xét xử một số vụ án phức tạp còn kéo dài, quá thời hạn quy định; tiến độ, tỷ lệ giải quyết một số loại án chưa cao. Việc triển khai thực hiện Luật Hòa giải đối thoại tại Tòa án còn chưa đồng đều, hiệu quả chưa cao tại một số địa phương, đơn vị.
Trong thực hiện công tác thi hành án hình sự còn có việc chủ quan, chưa nghiên cứu sâu kỹ hồ sơ đề nghị xét giảm thời hạn châp hành án phạt tù vụ Phan Sào Nam dẫn đến bị UBKT Trung ương, Ban cán sự đảng Tòa án nhân dân tối cao kỷ luật đối với tập thể Ban cán sự đảng Tòa án nhân dân tỉnh và một số cán bộ có liên quan.
Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ công tác năm 2022, tòa án tỉnh Quảng Ninh tiếp tục tăng cưòng sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc. Phối họp tốt với các cơ quan tiến hành tố tụng, các cơ quan chính quyền có liên quan để triển khai thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ công tác.
Nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại án, đảm bảo các phán quyết của Tòa án phải đúng pháp luật, không đế xảy ra việc kết án oan hay bỏ lọt tội phạm, khắc phục triệt để việc để các vụ án quá thời hạn xét xử do lỗi chủ quan của Tòa án; gắn thực hiện các nhiệm vụ công tác Tòa án với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương, làm tốt công tác xây dựng Đảng; tăng cường chấn chỉnh kỷ cương, kỷ luật công vụ, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu, ý thức thực thi công vụ của cán bộ, công chức tòa án.
Qua công tác giải quyết, xét xử án hình sự của hai cấp Toà án tỉnh năm 2021, cho thấy tình hình tội phạm vẫn diễn biến phức tạp, các tội phạm về ma túy vẫn chiếm tỷ lệ cao; các tội phạm xâm phạm sở hữu, xâm phạm tính mạng, sức khỏe có chiều hướng gia tăng; nhất là xu hướng trẻ hóa tội phạm những năm gần đây. Tòa án nhân dân tỉnh đề nghị các ngành, các địa phương cần quan tâm làm tốt công tác tuyên truyền pháp luật; tăng cường quản lý Nhà nước để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật.
