Trong nhiều lễ hội được tổ chức dịp đầu Xuân, lễ hội Tịch điền không chỉ mang ý nghĩa văn hóa, tâm linh mà còn mang ý nghĩa xã hội sâu sắc, thể hiện qua ý nghĩa đề cao tinh thần, tư tưởng trọng nông, “dĩ nông vi bản”, khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp.
Sử sách chép rằng, vào năm 987, vào dịp đầu xuân, đích thân vua Lê Đại Hành đã trực tiếp xuống cánh đồng gần chân núi Đọi Tam (huyện Duy Tiên ngày nay) cày ruộng, như một hình thức cổ vũ, nhắc nhở mọi người mọi nhà biết “dĩ nông vi bản” (lấy nông nghiệp làm gốc), chăm lo sản xuất, với mong muốn mùa màng bội thu, nhà nhà no ấm, quốc gia hưng thịnh, “thực túc, binh cường”…
 |
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cùng nhiều lãnh đạo trung ương dự lễ hội. |
Ngày đó, nghi lễ “vua xuống đồng cày ruộng” được xem như Quốc lễ. Nghi lễ này sau đó cũng được các triều đại kế tiếp như Lý, Trần, Lê, Nguyễn trân trọng, gìn giữ, lưu truyền; trở thành một mỹ tục, mang nhiều ý nghĩa nhân sinh…
Điểm nhấn của lễ hội là vào sáng ngày 7 tháng Giêng, sau màn đánh trống khai hội, màn múa rồng, một lão nông - được cộng đồng địa phương cử ra tái hiện lại hình ảnh vua Lê Đại Hành - bước lên lễ đài khấn cáo vua Lê và Thần Nông.
Lão nông này đội mũ Cửu Long, mặc áo Hoàng Bào, hóa thân thành vua Lê Đại Hành, xuống ruộng cầm cày cày đủ 3 sá. Theo sau “vua” là đoàn người mang theo một số hạt giống như thóc, lạc, đỗ để thực hiện nghi thức gieo trồng.
Tham dự lễ hội, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến cùng các vị lãnh đạo đã thực hiện nghi lễ dâng hương Thần Nông và vua Lê Đại Hành.
Cũng tại lễ hội, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cùng các vị lãnh đạo trong trang phục áo nâu đã tham gia nghi thức cày ruộng, thể hiện sự trân trọng lịch sử, cổ vũ tinh thần, tư tưởng trọng nông, khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới ấm no, giàu đẹp, văn minh…
 |
Chủ tịch nước tham gia nghi thức cày ruộng trong trang phục áo nâu. |
Phát biểu tại lễ hội, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, lễ hội Tịch điền của Hà Nam đã trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng - một lễ hội giàu tính nhân văn, ý nghĩa khuyến nông sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn các bậc tiền nhân trong việc khai hoang, mở mang ruộng đồng, đề cao quan niệm: Coi nông nghiệp là nền tảng ổn định đất nước, ổn định xã hội.
 |
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại lễ hội. |
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tin tưởng, lễ hội Tịch điền với ý nghĩa khuyến nông sẽ mang đến cho mọi người khí thế mới, hăng say lao động với tinh thần hiện đại hóa ngành nông nghiệp, góp phần đưa Nghị quyết 26 của Trung ương Đảng về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đi vào cuộc sống, xây dựng Việt Nam ngày càng giàu đẹp.
Nhân dịp này, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã tặng 200 suất quà cho nhân dân địa phương.
