Tạo lòng tin để dụ “con mồi sập bẫy”
Chị D làm nghề buôn bán hải sản và thường xuyên đăng quảng cáo trên các trang mạng xã hội. Tháng 5/2021, một thanh niên nói giọng miền Nam gọi điện thoại cho chị D giới thiệu tên là Hảo và muốn mua hải sản, 4 lần đầu đặt mua hải sản, Hảo đều chuyển tiền đầy đủ qua tài khoản ngân hàng, để lấy lòng tin của chị D.
Ngày 24/7/2021, Hảo liên lạc tư vấn cho chị D 1 gói vay của công ty Hảo với lãi suất chỉ 0,3%/năm, sau đó giới thiệu chị D cho Tân - một nhân viên chăm sóc khách hàng của Công ty Suise Credit. Tân hướng dẫn chị D muốn vay thì cung cấp ảnh CCCD, sổ đỏ đứng tên chị D hoặc giấy đăng ký xe ô tô. Do thấy thủ tục đơn giản nên chị D đồng ý làm thủ tục vay 300 triệu đồng. Tân yêu cầu chị D đăng nhập vào trang web www.suisecredit88.com và điền các thông tin cá nhân, thông tin tài sản của chị D. Quá trình làm thủ tục vay, Tân đưa ra nhiều lý do phát sinh lỗi khác nhau và yêu cầu chị D phải nộp các khoản phí mới có thể hoàn thành thủ tục vay như phí bảo hiểm khoản vay, phí mở khoá tài khoản...
Tính từ ngày 24-27/7/2021, theo yêu cầu của Tân, chị D đã nhiều lần chuyển tiền đến tài khoản của đối tượng với tổng số tiền hơn 1 tỷ đồng. Sau đó, Tân yêu cầu và giục chuyển thêm tiền nhưng chị D nghi ngờ mình bị lừa nên đã trình báo cơ quan Công an.
Thượng tá Đinh Ngọc Văn - Trưởng phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Quảng Ninh) cho hay, vụ việc trên chỉ là một thủ đoạn điển hình mà các đối tượng phạm tội thường sử dụng gần đây nhằm chiếm đoạt tài sản của một số công dân trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Ngoài ra, còn rất nhiều thủ đoạn, phương thức khác nhau được các đối tượng lừa đảo sử dụng để dụ "con mồi sập bẫy".
Gửi tin nhắn chứa đường link giả mạo trang web của ngân hàng để lấy cắp thông tin cùng tiền trong tài khoản; dùng tài khoản giả ngân hàng hoặc người thân quen để yêu cầu bị hại cung cấp thông tin hoặc chuyển tiền... Rất nhiều chiêu thức lừa đảo qua tài khoản ngân hàng đang ngày càng gia tăng thời gian qua, nhất là thời điểm cuối năm. Thế nhưng trên thực tế, việc ngăn chặn, xử lý những kẻ lừa đảo này nhằm thu hồi tiền về cho bị hại lại là câu chuyện không dễ dàng.
Thượng tá Trần Văn Đức - Phó trưởng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh) cho biết thêm, đối với loại hình tội phạm sử dụng mạng để phạm tội, quá trình điều tra của chúng tôi thường rất khó khăn do tính ẩn danh của đối tượng, chúng dùng các thủ đoạn tinh vi để che giấu thân phận của mình. Việc điều tra đã khó, nhưng việc thu hồi lại được tài sản đã chiếm đoạt còn khó khăn hơn. Bởi các tài khoản ngân hàng mà tội phạm sử dụng cũng đều là tài khoản thuê người khác mở hoặc mua lại từ người khác. Khi cơ quan điều tra làm việc, người bán tài khoản không biết thông tin về người mua tài khoản. Ngay cả số điện thoại được dùng để đăng ký nhận tin nhắn giao dịch cũng là số sim rác.
Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Quảng Ninh Nguyễn Văn Đoan cho biết: Theo quy định của pháp luật, chỉ có chủ tài khoản mới được quyền sử dụng, chiếm hữu và định đoạt tài khoản, số tiền của mình, phía ngân hàng không được phép từ chối các lệnh chuyển khoản của chủ tài khoản và càng không được tự ý phong tỏa tài khoản của khách hàng trừ khi có quyết định phong tỏa của cơ quan công an, toà án, viện kiểm sát, thuế... hoặc của chính chủ tài khoản đó. Do vậy, phía ngân hàng không đủ thẩm quyền pháp lý để thực hiện việc khóa tài khoản của đối tượng lừa đảo trong điều kiện nhận thông tin thông thường.
Ông Đoan cũng cho biết thêm, khi cơ quan công an thông báo cho phía ngân hàng về số tài khoản của đối tượng lừa đảo, ngân hàng chỉ có thể tra soát ngân hàng nơi đối tượng lừa đảo mở tài khoản mà không thể khóa tài khoản đó. Hơn nữa, thông thường, các đối tượng đã rất nhanh chóng chuyển tới tài khoản trung gian tại ngân hàng khác để xóa dấu vết. Và ngân hàng ban đầu chỉ có thể tra cứu được tài khoản đến chứ không thể tác động được tài khoản của đối tượng lừa đảo ở ngân hàng được chuyển tới. Trong lúc này, các đối tượng lừa đảo đã rút tiền mặt để không bị phát hiện nên quá trình xử lý và thu hồi tiền cho bị hại là rất khó khăn.
Người dân cần nâng cao cảnh giác
Cuối năm là thời điểm hoạt động mạnh của các đối tượng lừa đảo, nhất là trên không gian mạng với các phần mềm độc hại để chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng của khách hàng. Trong khi việc xử lý các đối tượng lừa đảo bằng các hình thức tinh vi qua mạng vẫn còn khó khăn thì thời điểm này, người dùng tài khoản ngân hàng càng cần phải thực sự nâng cao cảnh giác.
Cơ quan công an khuyến cáo, khách hàng nên lựa chọn các tổ chức tín dụng chính thức được cấp phép để tránh bị “mắc bẫy” vào hoạt động “tín dụng đen” sử dụng công nghệ cao ẩn danh dưới hình thức cho vay trực tuyến lãi suất cao hoặc lừa đảo. Cần cảnh giác với các hình thức lừa đảo tự xưng là nhân viên ngân hàng hay người thân để lấy thông tin tài khoản và chiếm đoạt tiền của chủ tài khoản.
Cùng với đó, người dân phải hết sức cảnh giác với các tin nhắn, cuộc gọi, email yêu cầu truy cập đường link trang web, đăng nhập, cung cấp thông tin tài khoản, thông tin cá nhân. Người sử dụng tài khoản cần nhớ phải luôn xác minh kỹ các thông tin người đề nghị thực hiện giao dịch chuyển tiền, nạp tiền; cảnh giác với những yêu cầu chuyển tiền trên mạng xã hội hay cung cấp thông tin cá nhân dù người yêu cầu tự xưng là người thân, bạn bè hay nhân viên ngân hàng, cơ quan điều tra... Người dân cũng cần ghi nhớ không công khai các thông tin cá nhân lên các trang mạng xã hội để tránh bị các đối tượng lợi dụng khai thác, sử dụng để lừa đảo.
