Lễ hội xuống đồng diễn ra vào tháng 6 âm lịch, trước khi bước vào gieo cấy vụ mùa nhằm biểu thị lòng biết ơn của người dân đối với các vị Thần Nông và Thành Hoàng làng phù hộ cho mùa màng tốt tươi. Không gian tổ chức lễ hội tại đình Cốc và sông Cửa Đình, thuộc phường Phong Cốc, TX Quảng Yên.
Xuất phát từ tục làm lễ “Hạ điền” và lễ “Thượng điền” của cư dân vùng Hà Nam, lễ hội đã được người dân thị xã lưu giữ từ hàng chục năm qua. Sau nghi lễ Tế yết, cúng Thần Nông và Thành Hoàng tại đình Phong Cốc, cầu mong các thần phù hộ cho dân làng một mùa vụ tươi tốt, ấm no, nhà nhà hạnh phúc; ông chủ tế xuống ruộng trước cửa Đình cấy những cây lúa đầu tiên trước sự chứng kiến của dân làng. Sau nghi lễ cấy này, mọi gia đình trong làng mới được cấy lúa xuống ruộng nhà mình.
 |
| Hội thi cấy diễn ra tại khu vực ruộng trước cửa đình Cốc. |
Bên cạnh phần lễ, phần hội với các hoạt động thi bơi tại sông Cửa Đình, hội thi cấy, hội đua thuyền chải truyền thống...cũng thu hút sự tham gia của đông đảo người dân và du khách. Đặc biệt, hội thi bơi thuyền chải nam, nữ diễn ra trên sông Cửa Định là hoạt động được mong chờ nhất. Theo truyền thống sẽ có 3 keo bơi: “bơi yết”, “bơi giải hà”, “bơi chung cuộc”. Trong đó keo "bơi yết" diễn ra sau nghi lễ tế “yết”, keo bơi ở ngày chính hội, sau nghi lễ cấy lúa xuống đồng và hội thi cấy gọi là bơi “giải hà” và bơi “chung cuộc”.
 |
| Hội bơi thuyền chải là hoạt động được mong chờ nhất của Lễ hội xuống đồng. |
Việc bảo tồn và phục dựng vẹn nguyên một lễ hội có truyền thống lâu đời đã phản ánh nét văn hóa đặc sắc của người dân vùng đảo Hà Nam; thu hút đông đảo người dân và du khách về với TX Quảng Yên, thúc đẩy sự phát triển văn hóa – du lịch địa phương.
