Kỳ 1: Tường trình từ những lò đốt tiền tỷ
 |
| Lò đốt rác thải Chuwastar đang vận hành tại BV Thạch Thất |
 |
| ...và Mỹ Đức |
11 giờ trưa. Chúng tôi rời bệnh viện Thạch Thất và có mặt tại bệnh viện đa khoa huyện Mê Linh. Bác sỹ Trần Quang Trịnh, Phó giám đốc bệnh viện tức tốc dẫn chúng tôi ra lò đốt rác thải y tế, nói chắc “như đinh đóng cột”: Lò Chuwastar đi vào hoạt động tháng 12/2011 tới nay chưa có sự cố gì, thường xuyên được bảo dưỡng. Chúng tôi chưa từng nhận được bất cứ phản ảnh nào của người dân quanh vùng về việc lò đốt rác của bệnh viện gây ra khói hay mùi. Bệnh viện đa khoa Mê Linh có 190 giường bệnh luôn vượt công suất nên lượng rác thải y tế mỗi ngày khá lớn. Tuy nhiên, theo nhân viên trực tiếp vận hành lò, anh Nguyễn Quốc Hưng thì nhờ phân loại rác khá tốt nên việc đốt rác thải rất hiệu quả, triệt để, không xảy ra việc phơi nhiễm như vận chuyển rác thủ công ra khỏi bệnh viện trước khi có lò. “Đốt lò Chuwastar sướng lắm, hệ thống cảnh báo rất thông minh, an toàn cho người sử dụng, rác thải được đốt hết. Trước khi có lò chúng tôi phải gom rác thải y tế rồi mang sang bệnh viện khác thuê đốt, vất vả và nguy cơ phơi nhiễm bệnh tật là rất cao”.
14 giờ chiều, chúng tôi tiếp tục hành quân tới bệnh viện đa khoa huyện Mỹ Đức, một trong những bệnh viện tuyến vùng sâu của thủ đô. Bác sỹ Đỗ Minh Trí, giám đốc bệnh viện cho biết bệnh viện Mỹ Đức cũng từng sử dụng lò công nghệ Hàn Quốc sau đó được thay thế bằng lò Chuwastar năm 2011. Hiện lò Chuwastar đang vận hành tốt, công suất 20-25 kg rác thải y tế/ giờ, không có hiện tượng khói đen hay có mùi. Quan sát của nhóm phóng viên cho thấy khu vực đốt rác của bệnh viện Mỹ Đức khá sạch sẽ, công tác phân loại rác thải của bệnh viện quy cũ, chỉ rác thải y tế cứng mới được đưa vào lò đốt, điều này vừa tiết kiệm nhiên liệu lại giúp cho máy dược bền, sử dụng đúng hiệu năng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
 |
| ...không hề có khói khi đang đốt rác |
Tại bệnh viện đa khoa huyện Quốc Oai, một trong hai “điểm” khởi nguồn thông tin lò đốt rác Chuwastar chất lượng không tốt, có khói và mùi, bác sỹ Đỗ Văn Vy, giám đốc bệnh viện phân trần “thông tin đó là hôm tôi không có mặt ở bệnh viện”. Đánh giá về lò Chuwastar, ông Vy nhận xét “ lò hiện đại, xử lý rác thải có nhiều điểm thuận lợi”. Phóng viên đề nghị anh Nguyễn Hữu Phương, nhân viên lò đốt vận hành lò và cho rác thải y tế vào đốt. Ghi nhận tại hiện trường cho thấy khi anh Phương đốt đúng quy trình (có hướng dẫn của nhân viên kỹ thuật bảo hành máy đứng kèm) thì máy vận hành trơn tru, không có hiện tượng khói và mùi bốc lên. Anh Phương cho biết đã từng đốt lò Hàn Quốc những năm 2004-2009 và nay đốt lò Chuwastar. “Lò Chuwastar tốt, sạch sẽ, lò Hàn Quốc đốt lên nhiều khói lắm”, anh Phương nhận xét.
Các lò đốt rác thải y tế công nghệ Nhật Bản, nhãn hiệu Chuwastar được Sở y tế Hà Nội trang bị cho 16 bệnh viện tuyến huyện gồm: Hoài Đức, Đan Phượng, Phúc Thọ, Ba Vì, Quốc Oai, Thanh Oai, Mỹ Đức, Mê Linh, Sóc Sơn, Đông Anh, Phú Xuyên, Thường Tín, Thạch Thất, Ứng Hòa, Đức Giang và bệnh viện tâm thần Mỹ Đức đều đang vận hành bình thường. Điều này không chỉ được nhóm phóng viên ghi nhận mà còn được xác thực bằng văn bản số 2267/ SYT-KH ngày 3/7/2014. Theo văn bản này thì Sở Y tế Hà Nội đã tổ chức đoàn kiểm tra hoạt động của lò đốt rác của 2 bệnh viện Quốc Oai và Đan Phượng- nơi có thông tin lò đốt kém chất lượng, hỏng hóc - kết quả cho thấy hệ thống lò đốt vẫn hoạt động bình thường. Vậy thì vì sao các lò đốt hoạt động bình thường, vận hành tốt lại bị “đổ tiếng ác” là gây ô nhiễm, khói bốc lên đen kịt, thậm chí có mùi tan khét lẹt của máu mủ, mùi gây gây đặc trưng của thịt sống bị thiêu?
Xem tiếp kỳ 2: Bọc nhau thai hé lộ sự thực
