Đầu những năm 40 thế kỷ XX, những cán bộ cách mạng của Xứ ủy Bắc Kỳ được cử lên Yên Bái hoạt động đã tiến hành xây dựng cơ sở cách mạng ở huyện Trấn Yên và thị xã Yên Bái. Từ khoảng tháng 10/1944 đến đầu năm 1945, nhiều cơ sở cách mạng được xây dựng, phát triển ở các huyện trong tỉnh, các tổ chức cứu quốc được thành lập, tập hợp hàng ngàn hội viên.
Để đẩy mạnh phong trào cách mạng, ngày 7/5/1945, Chi bộ cộng sản đầu tiên được thành lập ở thị xã Yên Bái gồm 3 đảng viên, mở ra sự chuyển hướng phong trào đấu tranh tại Yên Bái sang một giai đoạn mới. Tới ngày 30/6/1945, tại chiến khu Vần - Hiền Lương, Xứ ủy Bắc Kỳ đã quyết định thành lập Ban cán sự Đảng liên tỉnh Yên Bái - Phú Thọ do đồng chí Ngô Minh Loan làm Bí thư. Sự kiện trọng đại này đánh dấu bước ngoặt lịch sử cho phong trào đấu tranh cách mạng ở địa phương. Từ đây, phong trào cách mạng của tỉnh Yên Bái được đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Ban cán sự Đảng.
Đặc biệt, ngày 25/9/1958, Chủ tịch Hồ Chí Minh dẫn đầu phái đoàn của Đảng và Chính phủ về thăm Yên Bái. Đây là vinh dự to lớn, cổ vũ mạnh mẽ các phong trào cách mạng của đồng bào các dân tộc trong tỉnh. Những lời căn dặn chí tình của Bác đã động viên, thôi thúc toàn Đảng bộ, toàn quân, toàn dân trong tỉnh thi đua phấn đấu vượt lên khó khăn, quyết tâm thực hiện lời dạy của Bác: “Xây dựng đời sống văn hóa mới, đẩy mạnh tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm và không ngừng phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc”.
Trải qua 77 năm qua, kể từ khi Ban Cán sự Đảng liên tỉnh Yên Bái - Phú Thọ được thành lập, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái đã anh dũng, kiên cường, bất khuất đấu tranh chống giặc ngoại xâm, cần cù, sáng tạo, vượt khó trong lao động sản xuất, góp sức cùng cả nước viết nên những trang vàng chói lọi của lịch sử dân tộc. Lịch sử là dòng chảy, truyền thống là hành trang, chặng đường cách mạng vẻ vang 77 năm qua của Đảng bộ và nhân dân tỉnh Yên Bái đã đạt được những thành tựu đặc sắc.
Năm 2021, tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 7,11%, đứng thứ 2/14 tỉnh vùng Trung du và miền núi phía Bắc, đứng thứ 12/63 tỉnh, thành phố; thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt trên 4.300 tỷ đồng, vượt dự toán Trung ương giao và Hội đồng nhân dân tỉnh giao; chỉ số hạnh phúc của người dân trên địa bàn tỉnh đạt 58,11%; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn 2016 - 2020 giảm còn 4,76%; toàn tỉnh có 3 đơn vị cấp huyện là thành phố Yên Bái, huyện Trấn Yên, thị xã Nghĩa Lộ được hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, chỉ số cải cách hành chính xếp thứ 21/63 tỉnh, thành phố, chỉ số hài lòng của người dân (SIPAS) xếp thứ 14/63 tỉnh, thành phố.
Trong 5 tháng năm 2022, tốc độ tăng GRDP của Yên Bái ước đạt 7,57% (tăng 0,29 điểm phần trăm so với kịch bản tăng trưởng). Cùng với đó, số lượt khách du lịch đạt 689.755 lượt, bằng 62,7% kế hoạch năm, tăng 37,8% so với cùng kỳ, doanh thu từ hoạt động du lịch đạt 443 tỷ đồng, bằng 52,4% kế hoạch, tăng 70,4% so với cùng kỳ năm 2021. Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt 1.615,2 tỷ đồng (bằng 35,1% dự toán, tăng 27% so với cùng kỳ). Tổng vốn đầu tư phát triển đạt 6.616,2 tỷ đồng, bằng 34,8% kế hoạch năm.
Hiện nay, tiềm năng, lợi thế của Yên Bái được khai thác tối đa bằng những chính sách đầu tư ưu việt, thông thoáng, cởi mở, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới, sáng tạo, huy động sử dụng mọi nguồn lực cho địa phương ngày càng phát triển nhanh, bền vững theo hướng “xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”. Văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ mới, xây dựng và phát huy hiệu quả giá trị bản sắc văn hóa và con người Yên Bái “thân thiện, nhân ái, đoàn kết, sáng tạo, hội nhập”. Bên cạnh đó, công tác giảm nghèo, an sinh xã hội tiếp tục được quan tâm chăm lo; công tác đối ngoại không ngừng được mở rộng, quốc phòng an ninh được bảo đảm, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.
Công tác xây dựng Đảng được coi trọng cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Đảng bộ tỉnh đã không ngừng đổi mới, vươn lên đáp ứng yêu cầu lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ trong từng thời kỳ cách mạng. Từ chi bộ Đảng cộng sản đầu tiên chỉ gồm vài đảng viên, đến nay (hết tháng 5/2022), Đảng bộ tỉnh Yên Bái có 12 đảng bộ trực thuộc, 498 tổ chức cơ sở đảng (308 đảng bộ cơ sở, 190 chi bộ cơ sở), 2.730 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở với gần 60.100 đảng viên. Chất lượng các chi, đảng bộ và đảng viên không ngừng được nâng lên.
Phát huy truyền thống yêu nước, vượt khó vươn lên của quê hương cách mạng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái quyết tâm phấn đấu, đoàn kết, ra sức thi đua, học tập, lao động, sáng tạo, xây dựng Yên Bái ngày càng giàu đẹp, văn minh, phấn đấu thực hiện bằng được mục tiêu xây dựng Yên Bái trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng Trung du và Miền núi phía Bắc.
