Mỗi cấp một kiểu
Theo thông tin ban đầu, ngày 23/12/2020, Công ty TNHH MTV Đỗ Hữu Vang được UBND tỉnh Hải Dương chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án cơ sở sản xuất cấu kiện bê tông đúc sẵn, gạch không nung, bê tông xi măng, bê tông nhựa asphalt, bến bãi kinh doanh vật liệu xây dựng, cửa hành kinh doanh xăng dầu và cho thuê kho bãi, nhà xưởng.
Người đại diện theo pháp luật của công ty Công ty là ông Đỗ Hữu Vang. Địa điểm thực hiện dự án tại thôn Hà Hải, xã Hà Kỳ, huyện Tứ Kỳ. Diện tích đất sử dụng là 101.048m2. Trong đó, diện tích đã được cấp theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 31.048m2; diện tích xin mở rộng là 70.000m2.
Tuy nhiên khi chưa hoàn thiện các thủ tục để được thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì UBND xã Hà Kỳ phát hiện dự án đã bị san lấp trái phép. Ngày 06/4/2021, Chủ tịch UBND xã Hà Kỳ ra quyết định xử phạt hành chính.
Mặc dù UBND xã Hà Kỳ xác định, phần đất nông nghiệp này do Công ty Đỗ Hữu Vang đã thỏa thuận bồi thường, giải phóng mặt bằng để thực hiện theo Quyết định chủ trương đầu tư ngày 23/12/2020 của UBND tỉnh Hải Dương. Song trong quyết định xử phạt, UBND xã Hà Kỳ lại là xử phạt hành chính đối với cá nhân ông Đỗ Hữu Vang.
Sau đó, dự án tiếp tục bị san lấp trái phép. Ngày 07/6/2021, Chủ tịch huyện Tứ Kỳ ra quyết định xử phạt hành chính đối với cá nhân ông Đỗ Hữu Vang.
Dự án vẫn tiếp tục bị san lấp. Ngày 5/10, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương đã ra quyết định xử phạt hành chính. Tuy nhiên lần này đối tượng bị UBND tỉnh Hải Dương xử phạt là công ty TNHH MTV Đỗ Hữu Vang
Như vậy cùng là một hành vi san lấp đất tại dự án đã có Quyết định chủ trương đầu tư ngày 23/12/2020 của UBND tỉnh Hải Dương, nhưng các cấp chính quyền ở Hải Dương lại xử phạt đối tượng vi phạm khác nhau. Trong đó 2 quyết định xử phạt vi phạm hành chính của xã Hà Kỳ và huyện Tứ Kỳ là xử phạt cá nhân ông Đỗ Hữu Vang; quyết định xử phạt hành chính của tỉnh Hải Dương lại xử phạt công ty TNHH MTV Đỗ Hữu Vang.
Chiếm đất hay chuyển mục đích sử dụng đất?
Bên cạnh đó việc xác định hành vi vi phạm của các cấp chính quyền trong vụ việc này cũng không giống nhau.
Cụ thể, trong quyết định xử phạt hành chính ngày 06/4/2021, chủ tịch UBND Hà Kỳ xác định hành vi vi phạm "Tự ý chuyển mục đích sử dụng đất quây vùng bơm cát bao phủ diện tích 90m2 đất nông nghiệp", xử phạt là 5 triệu đồng.
Tại quyết định xử phạt hành chính ngày 07/6/2021, Chủ tịch UBND Tứ Kỳ cũng xác định hành vi vi phạm là "Sử dụng đất trồng lúa vào mục đích khác" không được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Cụ thể ông Đỗ Hữu Vang đã bơm cát bao phủ phần diện tích 4.900m2 đất nông nghiệp. Từ đó UBND Tứ Kỳ xử phạt ông Đỗ Hữu Vang mức phạt là 50 triệu đồng.
Tuy nhiên tại quyết định xử phạt hành chính ngày 5/10/2021, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương xác định công ty đã thực hiện hành vi chiếm 53.834m2 đất trồng lúa và chiếm 11.176m2 đất phi nông nghiệp tại thôn Hà Hải, xã Hà Kỳ.
Từ đó căn cứ vào điểm e, khoản 3 và điểm đ, khoản 4, điều 14 nghị định 91/2019/NĐ-CP để xử phạt công ty Đỗ Hữu Vang mức phạt là 520 triệu đồng và buộc công ty TNHH MTV Đỗ Hữu Vang nộp lại số lợi bất hợp pháp số tiền 18.540.400 đồng có được do thực hiện hành vi vi phạm.
Như vậy cùng một hành vi là san lấp đất ở dự án khi chưa được cơ quan có thẩm cho phép nhưng chính quyền cấp xã và huyện nhận định hành vi vi phạm là chuyển đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp mà không được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Trong khi đó. UBND tỉnh Hải Dương xác định đây là hành vi lấn, chiếm đất.
Trong sự việc này Luật sư Nguyễn Quốc Phong cho rằng, thực tế xác định nguyên nhân vi phạm là do nôn nóng của chủ đầu tư trên cơ sở dự án đã có quyết định chủ trương đầu tư. Do vậy chủ thể phải là tổ chức - pháp nhân Công ty TNHH MTV Đỗ Hữu Vang. UBND xã lập biên bản cá nhân ông Vang là sai đối tượng.
Bên cạnh đó, trong cùng một hành vi vi phạm là san lấp làm dự án thì không thể trong cùng một địa phương lại có áp dụng, xử lý hành vi khác nhau gây ra mâu thuẫn trong áp dụng pháp luật.
