Hủy án sơ thẩm vụ “kỹ sư trồng rừng bị kết tội ăn trộm”

Bỏ tiền trồng rừng lại vướng tội trộm cắp?

Báo PLVN ngày 05/4 đã có bài phản ánh, ngày 20/3/2013, ông Nguyễn Văn Quyền (54 tuổi, trú phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên Huế) làm hợp đồng thuê anh Nguyễn Văn Toàn (làm nghề khai thác rừng thuê) đến vùng núi Kỳ Nam (phường Hương Hồ) để khai thác thông. 

Ngày 21/3/2013, sau khi cưa được 60 cây thông rai (thông mọc hoang) đưa về tập kết tại chân núi thì bị chính quyền phường Hương Hồ đến lập biên bản cho rằng số thông này là của Hợp tác xã Nông nghiệp Hương Hồ II (HTX) quản lý. Quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Hương Trà kết luận ông Quyền can tội “Trộm cắp tài sản” và bắt tạm giam ông. Ngày 7/3, tại phiên sơ thẩm, TAND thị xã Hương Trà tuyên ông Quyền 9 tháng tù giam về tội “Trộm cắp tài sản”. 

Sau khi bản án được tuyên, ông Quyền đã kháng cáo và liên tục có đơn kêu oan gửi các cơ quan chức năng cho rằng do diện tích đất rừng bỏ hoang liền kề với đất rừng của ông nên mục đích chặt cây chỉ là để trồng rừng chứ ông không trộm cắp. Nếu có sự nhầm lẫn trong việc xác định ranh giới thửa đất thì ông sẽ bồi thường. 

Hơn nữa, việc khai thác và  đốt thực bì ông làm công khai giữa ban ngày với nhân công là người địa phương, diễn ra trong gần một năm trời nhưng không hề gặp bất cứ sự cản trở nào của chính quyền địa phương. Vì vậy, việc ông bị kết tội trộm cắp tài sản là quá oan sai. 

Điều đáng nói là số cây thông ông Quyền chặt được định giá là 12 triệu đồng, trong khi số tiền ông bỏ ra đầu tư trên diện tích đất đó là hơn 100 triệu đồng. Luật sư Võ Công Hạnh (Đoàn Luật sư TP.Đà Nẵng) bào chữa cho ông Quyền đã đưa ra các hợp đồng phát quang, trồng rừng và chứng minh ông Quyền không có ý định trộm cắp tài sản. Đây chỉ  là vụ việc dân sự đã bị hình sự hóa, nhưng không được cấp sơ thẩm xem xét.

Hủy án do vi phạm tố tụng

Tại phiên phúc thẩm ngày 27/5, ông Nguyễn Văn Uẩn - Chủ nhiệm HTX  (đại diện cho người bị hại) cho biết, HTX được UBND phường Hương Hồ giao quản lý diện tích và tài sản mà ông Quyền tự ý phát quang, chặt cây, trồng rừng. 

Tuy nhiên, khi chủ tọa hỏi HTX quản lý diện tích đất rừng dựa trên cơ sở nào, có giấy tờ gì chứng minh không thì ông Uẩn không trả lời được. Nói là cây của HTX nhưng khi chủ tọa “truy” có cắt cử người trông coi rừng không thì ông Uẩn thừa nhận HTX không có cán bộ bảo vệ rừng, không thường xuyên kiểm tra rừng, Ban Quản lý HTX cũng không biết diện tích đất rừng đã được cấp cho ai (?).

Tại phiên phúc thẩm, đại diện VKSND tỉnh cho rằng cấp sơ thẩm chưa làm rõ những vấn đề như nguồn gốc đất và cây thông bị chặt do ai quản lý? Việc cấp quyền sử dụng đất rừng cho  ông Bùi Văn Thuận (người được cấp đất – PV) với mục đích gì, trên đất có những tài sản gì? Việc bị cáo Quyền thuê người làm đường, chặt cây chính quyền có biết không? Vì sao bị cáo Quyền có đơn khiếu nại kết quả định giá tài sản nhưng các cơ quan tiến hành tố tụng thị xã Hương Trà không giải quyết. Vì vậy, đại diện VKSND tỉnh đề nghị Hội đồng xét xử hủy án sơ thẩm.

Hội đồng xét xử nhận định, Tòa cấp sơ thẩm chưa định giá để xác định tổng thiệt hại; việc điều tra xác minh loại rừng bị thiệt hại chưa rõ, xác định tư cách tham gia tố tụng (người bị thiệt hại trong vụ án) chưa có căn cứ; các tài liệu quan trọng liên quan đến vụ án chỉ là tài liệu photo, không có công chứng, chứng thực của cơ quan có thẩm quyền, việc thu thập các tài liệu trên của cấp sơ thẩm là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng và việc điều tra không đầy đủ. Từ đó, Hội đồng xét xử đã tuyên hủy án sơ thẩm của TAND thị xã Hương Trà, trả hồ sơ để điều tra lại đúng quy định pháp luật.