Giải đáp vấn đề trên, Luật sư Nguyễn Quang Huy – Đoàn Luật sư TP Hà Nội tư vấn: Kết hôn với người chưa đủ tuổi là việc kết hôn khi có ít nhất một trong hai người chưa đủ tuổi theo quy định và đây còn được gọi là tảo hôn.
Tại điểm a khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định rõ về điều kiện về độ tuổi để kết hôn là: “Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên”.
Theo quy định này, chỉ khi người con trai đủ 20 tuổi, người con gái đủ 18 tuổi trở lên mới được đăng ký kết hôn tại cơ quan có thẩm quyền và sẽ được công nhận là vợ chồng hợp pháp nếu đáp ứng các điều kiện khác tại Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.
Đồng thời, nếu không đáp ứng điều kiện kết hôn, cơ quan có thẩm quyền sẽ không thực hiện đăng ký kết hôn cho nam nữ. Do đó, trên thực tế, nhiều cặp đôi chưa đủ tuổi chỉ tổ chức đám cưới mà không đăng ký kết hôn.
Đáng lưu ý, theo quy định tại khoản 8 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, việc nam, nữ lấy nhau khi một hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn được gọi là tảo hôn. Bởi vậy, có thể hiểu kết hôn với người chưa đủ tuổi là việc kết hôn khi có ít nhất một trong hai người chưa đủ tuổi theo quy định và đây còn được gọi là tảo hôn.
Đây cũng là một trong các hành vi bị cấm nêu tại điểm b khoản 2 Điều 5 của Luật này và sẽ bị phạt tiền từ 3-5 triệu đồng nếu vẫn tiếp tục quan hệ vợ chồng trái luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã được Toà án ra bản án, quyết định có hiệu lực chấm dứt tình trạng này theo Điều 58 Nghị định 82/2020/NĐ-CP của Chính phủ.
Đặc biệt, người tổ chức kết hôn cho người chưa đủ tuổi kết hôn thì bị xử phạt hành chính từ 1- 3 triệu đồng hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Tổ chức tảo hôn theo Điều 183 Bộ luật Hình sự 2015 với chế tài là phạt tiền từ 10- 30 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm nếu đã bị xử phạt hành chính mà còn vi phạm.
Không chỉ vậy, do kết hôn với người chưa đủ tuổi là hành vi trái pháp luật nên không được pháp luật thừa nhận và bảo vệ quan hệ vợ chồng.
Từ đó, quan hệ giữa hai người chỉ được xem là quan hệ nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng, quyền và nghĩa vụ của vợ chồng không tồn tại. Do đó, trong thời gian chung sống có tài sản chung, nghĩa vụ… thì sẽ giải quyết theo thoả thuận.
Nếu không có thoả thuận thì thực tế rất khó để đảm bảo quyền lợi đầy đủ cho các bên. Ngoài ra, nếu một trong hai bên ngoại tình hoặc có lỗi thì người còn lại cũng rất khó được bảo đảm quyền, lợi ích của mình.
