Di tích lịch sử Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô thuộc loại hình di tích lưu niệm danh nhân gồm: Tượng đài, khuôn viên, bia, đền thờ, nhà trưng bày, lưu niệm, ruộng khoai và cánh đồng muối. Theo tư liệu lịch sử, ngày 9/5/1961, Bác Hồ thăm quân và dân các dân tộc trên đảo Cô Tô.
Người căn dặn: "Thủ đô Hà Nội tuy ở xa các đảo nhưng Đảng, Chính phủ luôn quan tâm đến đồng bào các đảo và mong đồng bào đoàn kết, tiến bộ". Để thể hiện lòng kính trọng biết ơn Người, tháng 1/1962, Ủy ban Hành chính tỉnh Hải Ninh xin phép Bác cho dựng tượng Bác trên đảo và đã được Người đồng ý. Đây là nơi duy nhất Bác cho phép dựng tượng mình khi Người còn sống.
Di tích lịch sử (Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô) được xây dựng từ năm 1968 và được xếp hạng di tích quốc gia vào năm 1997. Trải qua 55 năm, sau nhiều lần tu sửa, nâng cấp, mở rộng, công trình vẫn lưu giữ được nguyên bản về giá trị và ngày càng có ý nghĩa sâu sắc. Ngày 18/1/2022, Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.
Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô là nơi để cán bộ, chiến sĩ nhân dân các dân tộc Quảng Ninh nói chung và huyện Cô Tô nói riêng thể hiện lòng thành kính với Bác kính yêu; đồng thời, khẳng định là “cột mốc chủ quyền” của Việt Nam trên vùng biển đảo, là di sản quốc gia quý báu cần được bảo tồn, tôn vinh giá trị lịch sử, văn hóa gắn với việc giáo dục truyền thống, lịch sử của dân tộc.
Việc xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đối với Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên huyện đảo tiền tiêu Cô Tô, có ý nghĩa quan trọng với nhân dân huyện đảo nói riêng, Quảng Ninh nói chung trong việc quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị của di tích. Đây là tài sản đặc biệt, là động lực để Cô Tô thay đổi, chuyển mình, hướng đến là một vùng kinh tế biển năng động, thu hút các nhà đầu tư cũng như du khách trong nước và quốc tế đến với Cô Tô.
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương nhấn mạnh: Quyết định xếp hạng di tích cấp quốc gia đặc biệt Khu di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô là niềm vinh dự lớn lao của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Cô Tô nói riêng và tỉnh Quảng Ninh nói chung trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị đặc biệt của Khu di tích.
 Huyện Cô Tô tổ chức lễ khai mạc Năm du lịch Cô Tô 2022. |
Để bảo tồn và phát huy giá trị đặc biệt tiêu biểu của Di tích Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh, chính quyền huyện đảo Cô Tô cần làm tốt công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích; xây dựng quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích phù hợp với Quy hoạch chung phát triển kinh tế - xã hội của huyện Cô Tô; thành lập Ban Quản lý di tích, xây dựng kế hoạch cắm mốc bảo vệ di tích thực địa trên cơ sở diện tích khoanh vùng đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt; quan tâm đầu tư tu bổ, tôn tạo di tích trên cơ sở tuân thủ nghiêm pháp luật về di sản văn hóa.
Ngay sau sự kiện đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô, huyện Cô Tô tổ chức lễ khai mạc Năm du lịch Cô Tô 2022. Trong năm nay, huyện Cô Tô phấn đấu thu hút 200.000 lượt khách. Thực hiện mục tiêu này, huyện sẽ triển khai đồng bộ các hoạt động kích cầu, xúc tiến quảng bá du lịch tạo đòn bẩy cho các doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh dịch vụ trên địa bàn huyện hoạt động trở lại; tăng cường công tác truyền thông du lich. Đồng thời, tổ chức nhiều hoạt động, sự kiện như: Tổ chức giải chạy Marathon Cô Tô; lễ hội ẩm thực; tuần văn hóa du lịch Cô Tô.
