Người thổi hồn vào gỗ

0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Từ TP Nam Định, xuôi theo đường 55 cũ (nay là đường Vũ Hữu Lợi) khoảng 10 km, chúng tôi tìm về công ty TNHH Hương Bách (tại xóm Nguyễn, xã Nam Cường, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định), tìm gặp chủ nhân của xưởng - nghệ nhân Tô Xuân Bách. Anh được mệnh danh là người tạo ra những ngôi “nhà cổ” nức tiếng trong vùng.
Bãi tập kết gỗ để dưới cần trục, phía trước 3 gian nhà cổ.

Bãi tập kết gỗ để dưới cần trục, phía trước 3 gian nhà cổ.

Nằm sâu trong khuôn viên xưởng gỗ là 3 ngôi nhà cổ ẩn mình trong vườn cây, ao cá tạo nên phong cảnh nên thơ, hữu tình. Đón chúng tôi, dáng vẻ cao gầy, đôi mắt sáng thông minh của anh Bách gây ấn tượng mạnh bởi sự thân thiện, vui tính. Sau quãng thời gian dài bôn ba, làm ăn xa, anh trở về xây dựng xưởng gỗ, từ khoảng đất đơn sơ, một cơ ngơi bề thế, hoành tráng với diện tích lên tới 10.000 m2 được gây dựng từ đôi bàn tay khéo léo, chăm chỉ.

Chia sẻ về lý do lựa chọn kiến trúc cổ truyền để tạo nên những ngôi nhà cổ, nghệ nhân Bách cho rằng muốn duy trì lối kiến trúc xưa của tiền nhân để gìn giữ và bảo tồn những giá trị độc đáo ấy. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, nhà bê tông chiếm ưu thế nhưng anh lại chọn cho mình một lối đi riêng, phục vụ nhu cầu của những cá nhân, gia đình có cùng sở thích, đó là những ngôi nhà cổ được xây dựng lên từ gỗ.

Chủ nhân xưởng gỗ Tô Xuân Bách – Công ty TNHH Hương Bách.

Chủ nhân xưởng gỗ Tô Xuân Bách – Công ty TNHH Hương Bách.

Nhà không chỉ là nơi ta ở, sinh hoạt, nghỉ ngơi, gắn bó hàng ngày mà còn thể hiện nét văn hóa vùng miền. Được sống trong những ngôi nhà gỗ sẽ cho ta có cảm giác ấm áp về mùa đông và mát về mùa hè, từ đó con người luôn thư thái, có thêm sức khỏe.

Để tạo ra những ngôi nhà đẹp, hợp phong thủy với gia chủ và đậm chất văn hóa vùng miền thì việc lựa chọn nguyên liệu gỗ cho đến thiết kế được các nghệ nhân nơi đây tính toán tỷ mỷ, chi tiết. Chất lượng gỗ tốt sẽ tạo ra những ngôi nhà có chất lượng, bền bỉ với thời gian, quyết định tới tuổi thọ các công trình. Những hoa văn, họa tiết sẽ tạo nên tính thẩm mỹ cao, khiến ta cảm nhận được cái đẹp tự nhiên qua từng loại vân của gỗ.

Bên cạnh việc thiết kế, thi công xây lắp những ngôi nhà cổ, cơ sở của anh Bách còn cung cấp các loại gỗ như: lim lào, lim nam phi, gõ đỏ, sến, táu…phục vụ cho các sản phẩm nội thất trong gia đình như bàn, ghế, giường, tủ,...

Từ khâu chế biến gỗ thô sơ thành những sản phẩm đẹp phục vụ dân sinh, từ những nguyên liệu tưởng chừng như vô tri vô giác mà nhờ vào bàn tay tài hoa của những người thợ mộc đã tạo ra những kiệt tác phục vụ cho đời sống con người. Mà anh chính là “thuyền trưởng” có công đóng góp rất nhiều cho những công trình đó.

Mặt tiền ngôi nhà được chủ nhân thiết kế theo lối nhà cổ - nguyên liệu từ gỗ.

Mặt tiền ngôi nhà được chủ nhân thiết kế theo lối nhà cổ - nguyên liệu từ gỗ.

Anh cho biết, mình cũng từng là chỉ huy trưởng của rất nhiều công trình lớn nhỏ khắp vùng từ thành phố tới nông thôn. Ai có nhu cầu xây nhà cổ bằng chất liệu từ gỗ, anh đều tư vấn, phục vụ tận tình, chu đáo. Đam mê và tâm huyết với nghề, cơ sở của anh cũng góp phần tạo công ăn việc làm, có thu nhập ổn định cho hàng trăm lao động tại địa phương.

Anh Bách hướng dẫn các công nhân, dàn dựng khung nhà bằng gỗ.

Anh Bách hướng dẫn các công nhân, dàn dựng khung nhà bằng gỗ.

Những thân gỗ to được tính toán xẻ cột, đục đẽo, bào nhẵn, trước khi ráp khung.

Những thân gỗ to được tính toán xẻ cột, đục đẽo, bào nhẵn, trước khi ráp khung.

Chị Nguyễn Thị Hương, người vợ hiền hậu, đảm đang luôn bên cạnh, kề vai sát cánh cùng anh, góp phần vào thành công của gia đình anh chị như ngày hôm nay. Bản thân chị cũng sinh ra và lớn lên từ gia đình có truyền thống làm nghề mộc, ông Nguyễn Ngọc Ao – cha đẻ chị, và anh trai chị là nghệ nhân Nguyễn Minh Thiêm đã từng tham gia xây dựng công trình Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1974.

Đặc biệt với tài năng và những sáng kiến trong công trường gia công 75808 khi đó, đã được tặng bằng khen của Ban phụ trách xây dựng Lăng do đồng chí Đỗ Mười ký tặng. (Đồng chí Đỗ Mười khi đó là Bộ Trưởng Bộ Xây dựng phụ trách Ban xây dựng Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và sau này làm Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam).

Ba người con của anh chị cũng là những người con ngoan, trò giỏi, được thầy cô và bạn bè yêu quý, luôn giành những giải cao trong cuộc thi học sinh giỏi của trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong.

Ba căn nhà cổ nhìn từ xa, núp mình dưới vườn cây, ao cá.

Ba căn nhà cổ nhìn từ xa, núp mình dưới vườn cây, ao cá.

Trước mỗi căn nhà là những hàng cây cảnh với dáng đẹp lạ lùng, xen với hoa lan, hoa giấy.

Trước mỗi căn nhà là những hàng cây cảnh với dáng đẹp lạ lùng, xen với hoa lan, hoa giấy.

Toàn bộ cây cảnh được chủ nhân cắt tỉa, chăm sóc hàng ngày.

Toàn bộ cây cảnh được chủ nhân cắt tỉa, chăm sóc hàng ngày.

Ai đến thăm nơi đây cũng dành sự ngưỡng mộ, trân quý tình cảm mà anh chị đối đãi với du khách. Đáp lại những tình cảm đó mà Trung tướng Vũ Xuân Sinh (Nguyên Tư lệnh Bộ Tư lệnh Cảnh vệ - Bộ Công an) cảm tác thành một bài thơ tặng anh chị nhân dịp Xuân Canh Tý như sau:

NGÔI NHÀ MƠ ƯỚC

***

Một quần thể - những tòa nhà

Toàn bằng gỗ quý chà chà trứ danh

Quanh nhà là một màu xanh

Nào là cây cảnh, bưởi, chanh, anh đào.

Suối reo róc rách ngọt ngào

Tha hồ thả sức Cá chào Khách thăm

Đơm hoa kết trái quanh năm

Hoa kim, ngân cuốn như nằm nhả tơ

Quả sai trĩu nặng cây Bơ

Hương thơm ngầy ngậy đang chờ chủ nhân.

Bao nhiêu cây bấy người thân

Cây nào cây ấy ân cần thiết tha.

Một không gian rất hiền hòa

Môi trường sinh thái thật là đáng yêu

Nữ chủ nhân đẹp như Kiều!

Nhanh nhẹn hoạt bát biết nhiều hiểu sâu

Nam chủ nhân dáng người Âu

Thông minh tài giỏi đứng đầu doanh nhân

Đầu năm Canh Tý vui Xuân

Tư dinh ngẫu hứng mượn vần thành thơ.

(Trung tướng Vũ Xuân Sinh tặng gia đình chủ nhân bài thơ trên)

Sân Tennis được xây dựng ngay trong khuôn viên gia đình.

Sân Tennis được xây dựng ngay trong khuôn viên gia đình.

Ngoài đam mê xây dựng nên những ngôi nhà cổ, anh Bách cũng rất đam mê thể thao, anh tự đầu tư và xây riêng cho mình một sân Tennis để rèn luyện sức khỏe cũng như tạo nên một sân chơi để anh em giao lưu, “kết nối đam mê – thắm tình hữu hảo”.

Đọc thêm