Luật sư Hoàng Trọng Giáp (Giám đốc Công ty Luật Hoàng Sa) cho biết: Theo quy định tại Điều 73 của Bộ luật dân sự năm 2015, khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết.
Quyết định của Tòa án hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người bị tuyên bố là đã chết để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch.
Đơn yêu cầu hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết theo quy định tại Điều 394 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định: Khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì người đó hoặc người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết.
Kèm theo đơn yêu cầu, người yêu cầu phải gửi tài liệu, chứng cứ để chứng minh người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc chứng minh xác thực là người đó còn sống.
Cùng với đó, Quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết quy định tại Điều 395 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015: Trường hợp chấp nhận đơn yêu cầu thì Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết; trong quyết định này, Tòa án phải quyết định về hậu quả pháp lý của việc hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết theo quy định của Bộ luật dân sự.
Bên cạnh đó, tại Điều 30, Điều 31 Luật Hộ tịch năm 2014 quy định trách nhiệm thông báo khi có sự thay đổi hộ tịch, thủ tục ghi vào Sổ hộ tịch việc thay đổi hộ tịch theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền: Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật liên quan đến thay đổi hộ tịch của cá nhân theo quy định tại khoản 2 Điều 3 của Luật này, Tòa án nhân dân, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm thông báo bằng văn bản kèm theo trích lục bản án, bản sao quyết định đến Ủy ban nhân dân nơi đã đăng ký hộ tịch của cá nhân để ghi vào Sổ hộ tịch. Trường hợp nơi đăng ký hộ tịch là Cơ quan đại diện thì thông báo cho Bộ Ngoại giao để chuyển đến Cơ quan đại diện ghi vào Sổ hộ tịch.
Ngay sau khi nhận được thông báo theo quy định tại Điều 30 của Luật này, công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung thay đổi vào Sổ hộ tịch theo bản án, quyết định của Tòa án nhân dân, cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Như vậy thì việc đã khai tử cho dì bạn được giải quyết như sau: Đầu tiên, dì bạn hoặc người đã làm thủ tục tuyên bố chết cho dì bạn làm đơn yêu cầu hủy bỏ quyết định tuyên bố dì bạn đã chết gửi Tòa án nơi sinh sống. Sau khi nhận đơn và chấp nhận đơn yêu cầu thì Tòa án sẽ ra quyết định hủy bỏ quyết định dì bạn đã chết.
Trong thời hạn 5 ngày thì Tòa án sẽ gửi thông báo bằng văn bản kèm theo trích lục bản án, bản sao quyết định đến Ủy ban nhân dân xã nơi đã đăng ký khai tử cho dì bạn trước đó. Khi đã nhận được thông báo của Tòa án về việc hủy bỏ quyết định tuyên bố dì bạn đã chết. Công chức tư pháp, hộ tịch ghi nội dung thay đổi vào Sổ đăng ký khai tử theo bản án, quyết định của Tòa án.
Đồng thời, căn cứ vào Bản án, quyết định của Tòa án, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã thực hiện việc đăng ký khai tử dì bạn trước đó sẽ ban hành Quyết định thu hồi Trích lục khai tử của dì bạn. Gia đình dì bạn sẽ phải nộp lại bản Trích lục khai tử đã được cấp trước đó.
