Có thể bị phạt từ 60-80 triệu đồng
Những ngày vừa qua, dư luận Quảng Ngãi rộ lên thông tin ở cửa ngõ phía Bắc thành phố mọc lên “núi cát” gây mất mỹ quan đô thị, xâm lấn hành lang an toàn đường bộ Quốc lộ 1A, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông và ảnh hưởng môi trường.
Cụ thể, bãi tập kết cát ở phường Trương Quang Trọng (TP. Quảng Ngãi) có khối lượng ước khoảng 25.000m3 trên diện tích 8.000m2, chiều cao trung bình 3m. Số lượng cát trên của Công ty cổ phần đầu tư và phát triển hạ tầng 179 (Công ty 179) được UBND tỉnh cấp Giấy phép khai thác khoáng sản (cát) số 10/GP-UBND, ngày 6/3/2019, thời hạn 24 tháng kể từ ngày cấp phép, trữ lượng khai thác 256.846 m3, công suất khai thác 128.423 m3/năm tại Mỏ cát thôn 6, xã Nghĩa Dũng, TP. Quảng Ngãi.
Theo quy định của UBND tỉnh Quảng Ngãi, các mỏ cát trên sông đều phải tạm thời ngừng khai thác vào mùa mưa (ngày 1/10 đến ngày 31/12 hằng năm). Để bảo đảm có đủ cát phục vụ việc thi công các công trình trong thời gian này, các doanh nghiệp xây đựng đều phải tạm trữ cát xây dựng.
Ngoài bãi tập kết phường Trương Quang Trọng còn có bãi tập kết cát tại thôn 2, xã Nghĩa Dõng (TP. Quảng Ngãi) với khối lượng ước tính 7.000m3, diện tích 1,76ha, chiều cao trung bình 3m của Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Hợp Nghĩa.
Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Hợp Nghĩa được UBND xã Nghĩa Dõng chấp thuận vị trí xin tạm thuê đất để tập kết vật liệu cát tại địa bàn thôn 2, phục vụ việc thi công cầu Cửa Đại theo đúng tiến độ. UBND TP. Quảng Ngãi cũng có Công văn số 2223/UBND, đề nghị Công ty Hợp Nghĩa lập phương án bảo vệ môi trường Khu vực tập kết cát. Ngày 1/6/2019, Công ty Hợp Nghĩa đã lập phương án bảo vệ môi trường tại địa điểm này.
Ngoài ra còn có bãi tập kết cát tại xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh, khối lượng ước tính 3.000m3, với diện tích 4.036,52m2 đất thuê của 4 hộ dân, độ cao trung bình khoảng 5m của Công ty TNHH thương mại vận tải Hân Nga.
Theo Công an tỉnh Quảng Ngãi, điểm chung của ba bãi tập kết trên là nguồn cát được khai thác hợp lệ (đều có giấy phép khai thác của UBND tỉnh). Sau khai thác cát được các công ty tập kết lưu trữ để sử dụng vào mục đích như giấy phép quy định. Trừ Công ty Hợp Nghĩa, việc tập kết tại các địa điểm trên đều chưa được cấp có thẩm quyền cho phép; chưa có kế hoạch bảo vệ môi trường được cơ quan có thẩm quyền xác nhận.
Hành vi lập bãi tập kết cát của 2 công ty còn lại đã vi phạm Điểm d, Khoản 2, Điều 11 Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định xử phạt về vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường với mức xử phạt vào khoảng 60-80 triệu đồng.
Đối với Công ty 179, sau khi người dân phản ánh, ngày 1/10 vừa qua, Chi cục Quản lý đường bộ III.2 đã kiểm tra và yêu cầu trước ngày 3/10 Công ty phải di dời cát vào trong hành lang an toàn đường bộ để bảo đảm tầm nhìn và an toàn giao thông.
Hiện tại, Công ty 179 đã cắt ngọn, hạ cao độ của bãi tập kết cát, di dời số cát xâm lấn hành lang an toàn đường bộ, lập hàng rào xung quanh bãi cát để tránh cát tràn ra ngoài, ảnh hưởng môi trường và cuộc sống người dân. Đồng thời cam kết sau 2 tháng sẽ xử lý hết số cát tại khu vực này.
Cần quy hoạch hệ thống bãi tập kết
Đại tá Nguyễn Thanh Trang, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi cho biết, thẩm quyền xử lý hành vi của những Công ty trên thuộc UBND huyện, thành phố hoặc thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường. Công an tỉnh đã kiến nghị, xử lý theo pháp luật.
Đại tá Nguyễn Thanh Trang, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi trao đổi với PV PLVN về xử lý các bãi cát vi phạm |
Đối với vấn đề tập kết cát sai quy định, Công an tỉnh cũng đã tra cứu cho thấy, hiện có một số địa phương đã ban hành văn bản quy định về khu vực khai thác, tập kết cát, sỏi lòng sông và vật liệu xây dựng để quản lý đối với hoạt động này. Đối với tỉnh Quảng Ngãi chưa có văn bản quy định nên việc xử lý hành vi tập kết, dự trữ cát không đúng quy định chưa có căn cứ thực hiện.
Đại tá Nguyễn Thanh Trang khẳng định, không có sự bao che cho sai phạm của doanh nghiệp tại địa phương. Nhưng trong điều kiện thực tế, số cát này không thể lấp lại xuống sông, di dời cũng rất khó khăn và không khả thi.
“Việc trữ cát của doanh nghiệp vào mùa mưa không sai. Do đó phương án tốt nhất, bên cạnh việc xử lý sai phạm, phải yêu cầu ngành chức năng hướng dẫn các doanh nghiệp làm kế hoạch bảo vệ môi trường ngay tại vị trí đã tập kết và được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời sớm tiêu thụ số cát tại các bãi trên, không để kéo dài, chậm nhất đến hết ngày 31/12. Bởi lẽ, nếu yêu cầu di chuyển cũng khó vì cơ quan chức năng địa phương chưa quy hoạch, xây dựng các bãi tập kết cát thay thế”, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi nêu quan điểm.