Góp phần ngăn chặn tệ cho vay nặng lãi ở nông thôn
Sau 18 năm hoạt động, NHCSXH đã trở thành một định chế tài chính công thực hiện có hiệu quả các chính sách an sinh xã hội của Chính phủ. Đến ngày 30/9/2020, tổng dư nợ tín dụng chính sách đạt trên 223.207 tỷ đồng với gần 6,5 triệu hộ nghèo, hộ cận nghèo, đối tượng chính sách khác còn dư nợ. NHCSXH đang triển khai trên 20 chương trình tín dụng chính sách. Chất lượng tín dụng luôn được chú trọng nâng cao. Tỷ lệ nợ xấu luôn ở mức dưới 1%/tổng dư nợ (hiện nay là 0,7%).
Tín dụng chính sách xã hội hiện nay được chia thành 2 nhóm cơ bản, nhóm thứ nhất gồm các chương trình tín dụng phục vụ sản xuất, kinh doanh, tạo sinh kế, tạo việc làm với 14 chương trình: Cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo, giải quyết việc làm, hộ sản xuất kinh doanh vùng khó khăn, thương nhân hoạt động thương mại tại VKK; Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (xuất khẩu lao động); cho vay hộ đồng bào dân tộc thiểu số; Trồng rừng, phát triển chăn nuôi (theo Nghị định 75); Quyết định số 29 về người nhiễm HIV và sau cai nghiện; Doanh nghiệp vừa và nhỏ, một số dự án khác. Nhóm này có dư nợ đạt 165.000 tỷ đồng, chiếm 74% tổng dư nợ.
Nhóm thứ hai gồm các chương trình tín dụng phục vụ nhu cầu tiêu dùng về: nhà ở, học tập, nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, gồm 6 Chương trình: Các chương trình cho vay nhà ở; `học sinh sinh viên có hoàn cảnh khó khăn; Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Nhóm này có dư nợ 58.000 tỷ đồng, chiếm 26% tổng dư nợ.
Trong 18 năm qua, đã có hơn 38 triệu lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn. Vốn tín dụng chính sách đã được đầu tư đến 100% xã, phường, thị trấn trên cả nước; trong đó, tập trung ưu tiên cho vay các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo và vùng đặc biệt khó khăn,... góp phần giúp hơn 5,8 triệu hộ vượt qua ngưỡng nghèo; thu hút, tạo việc làm cho gần 4,3 triệu lao động; giúp hơn 129 nghìn lao động thuộc gia đình chính sách được vay vốn đi lao động có thời hạn ở nước ngoài; gần 3,7 triệu học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập; xây dựng hơn 13,7 triệu công trình nước sạch và vệ sinh môi trường ở nông thôn, gần 731 nghìn căn nhà cho hộ nghèo và các hộ gia đình chính sách...
Tín dụng chính sách xã hội đã góp phần thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, tạo việc làm, đảm bảo an sinh xã hội, ổn định an ninh chính trị, trật tự xã hội tại địa phương và phát triển kinh tế - xã hội, với phương châm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, qua đó đã góp phần ngăn chặn tệ cho vay nặng lãi ở khu vực nông thôn.
Đề xuất thí điểm mở rộng tín dụng tiêu dùng đối với hộ nghèo
Trước tình hình tín dụng đen diễn ra phức tạp ở nhiều địa phương, NHCSXH đã tiến hành khảo sát về tình hình vay tín dụng đen của các đối tượng chính sách xã hội là khách hàng vay vốn của NHCSXH. “Qua khảo sát nhanh thực tế một số địa phương, vùng miền trên cả nước và thống kê của các chi nhánh NHCSXH trong toàn hệ thống, chưa phát hiện được khách hàng nào của NHCSXH có vay vốn trực tiếp từ hoạt động này, chỉ có khoảng 150 hộ vay vốn có ảnh hưởng gián tiếp từ tín dụng đen, tức là gia đình có con em dính líu tới tín dụng đen” – bà Trần Lan Phương, Phó Tổng giám đốc NHCSXH, cho biết tại hội nghị chuyên đề về đẩy lùi tín dụng đen vừa diễn ra cuối tuần qua.
Bà Trần Lan Phương cho biết, trên cơ sở đó NHCSXH dự kiến sẽ đề xuất trình Thủ tướng Chính phủ cho triển khai phương án thí điểm mở rộng tín dụng tiêu dùng đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo để phục vụ các nhu cầu thiết yếu chính đáng của cuộc sống, góp phần đẩy lùi “tín dụng đen”.
Ngoài ra, NHCSXH đã có hàng loạt giải pháp nhằm mở rộng tín dụng phục vụ sản xuất và tiêu dùng nhằm hạn chế tín dụng đen như: nâng mức cho vay tối đa lên 100 triệu đồng/ hộ vay không phải đảm bảo tiền vay và nâng thời hạn cho vay tối đa lên 120 tháng đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, cho vay phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo quy định tại Quyết định số 2085/QĐ-TTg ngày 31/10/2016.
Đồng thời, NHCSXH tăng cường công tác quản lý chất lượng tín dụng, phối hợp với chính quyền cơ sở, các tổ chức hội đoàn thể phối hợp giữa công tác khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư với vốn vay nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tín dụng, tăng cường công tác truyền thông, phổ biến chính sách đến với người nghèo và các đối tượng chính sách khác…
