Đây là một trong những mục tiêu quan trọng mà TP Thái Nguyên đề ra và đang nỗ lực giải quyết nhằm nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn, cải thiện chất lượng môi trường, đảm bảo sức khỏe cộng đồng, giảm chi ngân sách nhà nước cho các hoạt động bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Kết quả tích cực từ 4 phường thực hiện thí điểm
Theo UBND TP Thái Nguyên, sau hơn một năm thực hiện Đề án phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn trên địa bàn TP Thái Nguyên giai đoạn 2017-2020, 4 phường thực hiện thí điểm đề án (phường Quang Trung, Hoàng Văn Thụ, Phan Đình Phùng, Đồng Quang) đã gặt hái được những kết quả rất tích cực.
UBND các phường thực hiện thí điểm đã tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện Đề án đến các ban ngành, đoàn thể, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trường học, các tổ dân phố; tổ chức cấp phát tài liệu tuyên truyền, thùng rác, túi nilon đến các tổ dân phố và các hộ dân; tổ chức ký cam kết với hộ gia đình thực hiện phân loại rác, xả rác đúng giờ, đúng nơi quy định…
Tại phường Hoàng Văn Thụ đã tổ chức cấp phát tài liệu tuyên truyền, thùng rác, túi nilon đến các tổ dân phố và các hộ dân; tổ chức ký cam kết với 4.031 hộ gia đình tại 33 tổ dân phố thực hiện phân loại rác, xả rác đúng giờ, đúng nơi quy định; thành lập 3 đoàn kiểm tra thường xuyên kiểm tra việc thực hiện phân loại rác của các hộ gia đình.
Trong khi đó tại phường Phan Đình Phùng, chính quyền nơi đây cũng đã tổ chức cấp phát tài liệu tuyên truyền, dụng cụ đựng đến các tổ dân phố và các hộ dân; tổ chức ký cam kết với 5.700 hộ gia đình tại 40 tổ dân phố thực hiện phân loại rác, xả rác đúng giờ, đúng nơi quy định; 4 đoàn kiểm tra liên tục việc thực hiện phân loại rác của các hộ gia đình. Đáng chú ý, riêng Hội Phụ nữ phường Phan Đình Phùng đã thành lập 40 mô hình chi hội phụ nữ tự quản phân loại rác thải sinh hoạt triển khai đến 2.308 hội viên và gia đình hội viên.
Theo UBND TP Thái Nguyên, nhờ những giải pháp cụ thể, thiết thực nên tính đến hết năm 2018, tại 4 phường thí điểm 100% các hộ gia đình, cơ quan, đơn vị, hộ kinh doanh trên địa bàn đã được tuyên truyền, cấp phát tài liệu; 100% cơ quan, đơn vị, hộ gia đình trên địa bàn thành phố được tuyên truyền hướng dẫn phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn.
Đưa việc phân loại rác vào hương ước
Một trong những hạn chế trong việc thực hiện việc phân loại rác sinh hoạt tại nguồn là hầu hết các địa phương chưa đưa việc phân loại rác tại nguồn vào hương ước, quy ước tổ dân phố và tiêu chí để xét gia đình văn hóa, tổ dân phố văn hóa hàng năm. Do đó, trong Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án Phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn trên địa bàn TP Thái Nguyên năm 2019, UBND TP Thái Nguyên chỉ đạo các phường, xã hướng dẫn đưa việc thực hiện phân loại rác tại nguồn vào hương ước, quy ước của các tổ, xóm để trở thành một trong những tiêu chí để bình xét tổ, xóm văn hóa, gia đình văn hóa…
Đối với công tác tuyên truyền, để hướng dẫn người dân thực hiện phân loại rác thải tại nguồn hiệu quả hơn, UBND TP Thái Nguyên yêu cầu tập trung vào một số nội dung trọng điểm như: Xây dựng video hướng dẫn phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn 2 lần/tuần trên Đài phát thanh truyền hình tỉnh; Xây dựng phóng sự nêu gương các hộ gia đình, cơ quan, đơn vị thực hiện tốt việc phân loại rác thải tại nguồn, xả rác đúng giờ, đúng nơi quy định, 1 lần/tháng.
Ngoài ra, xác định nhiệm vụ tuyên truyền là giải pháp quan trọng, UBND TP Thái Nguyên cũng yêu cầu thành lập các đoàn phối hợp với Đại học Khoa học – Đại học Thái Nguyên hỗ trợ các tổ dân phố trên địa bàn thành phố tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện phân loại rác thải tại nguồn đến các tổ dân phố, khu dân cư tập trung và tại hộ gia đình tại 4 phường thí điểm. Trang bị kiến thức cho công nhân thu gom rác để vận động, hướng dẫn người dân thực hiện phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn. Lồng ghép việc giảng dạy các kiến thức, kỹ năng của việc phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn vào các chương trình nội khóa và ngoại khóa.
Đối với công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm, thành phố chỉ đạo: tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý các trường hợp vi phạm về vệ sinh môi trường ở các cấp (không phân loại rác; xả rác không đúng giờ, đúng nơi quy định; thu gom, vận chuyển không đảm bảo vệ sinh môi trường…).
Theo Phòng Quản lý đô thị, UBND TP Thái Nguyên, sau khi Đề án được HĐND thành phố thông qua, UBND thành phố đã kiện toàn Ban Chỉ đạo; xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án; tổ chức hội nghị triển khai Đề án đến các phòng, ban ngành, đoàn thể và UBND các xã, phường thuộc thành phố; hội nghị kiểm điểm tiến độ triển khai thực hiện Đề án; tổ chức hội nghị tập huấn gần 300 đồng chí tuyên truyền viên cơ sở hướng dẫn phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn; phát động thực hiện phân loại rác thí điểm tại phường Quang Trung và Hoàng Văn Thụ, Đồng Quang, Phan Đình Phùng; tổ chức hội nghị sơ kết công tác triển khai thực hiện Đề án, đồng thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo tổ chức thực hiện.
Theo đánh giá của Phòng Quản lý đô thị, sau thời gian thực hiện thí điểm cho thấy hệ thống chính trị các cấp từ thành phố đến cơ sở đã vào cuộc trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Hầu hết các phòng, ban, đơn vị, địa phương đã chủ động triển khai nhiệm vụ được phân công. Ngoài ra, qua làm việc và kiểm tra tại các phường thí điểm, cộng đồng dân cư cơ bản đồng thuận, nhất trí với chủ trương thực hiện phân loại rác tại nguồn; tỷ lệ hộ gia đình thực hiện phân loại rác tại nguồn đã từng bước được nâng lên.
Tuy nhiên, để hoàn thành được mục tiêu mà thành phố đề ra cần phải nỗ lực hơn nữa. Bởi vẫn còn nhiều hộ gia đình, cơ quan, đơn vị chưa thực hiện phân loại rác tại nguồn; một số hộ dân tận dụng các loại túi nilon có sẵn không đúng màu sắc; vẫn còn tình trạng thu gom rác khi chưa được phân loại; để chung các loại rác đã được phân loại khi thu gom; thu gom không đúng giờ quy định; Tình trạng xả rác không đúng thời gian quy định chưa được khắc phục.
Vì thế, mục tiêu chung của thành phố trong năm 2019 sẽ là cụ thể hóa nội dung của Đề án đã được HĐND thành phố thông qua và được UBND thành phố phê duyệt. Qua việc xác định các nhiệm vụ, thời gian, tiến độ để phân công nhiệm vụ cho các phòng, ban ngành, đoàn thể và địa phương trong tổ chức triển khai thực hiện nhằm hoàn thành các mục tiêu của Đề án đề ra.