Quốc hiệu là tên chính thức của một quốc gia, không chỉ có ý nghĩa biểu thị chủ quyền lãnh thổ, danh xưng chính thức được dùng trong ngoại giao, mà còn biểu thị thể chế và mục tiêu chính trị của nhà nước. Từ khi dựng nước, nước ta đã trải qua nhiều lần đổi quốc hiệu. Mỗi lần đổi có một ý nghĩa khác nhau, nhưng đều đánh một dấu mốc trọng đại trong lịch sử dân tộc. Khối Mộc bản Triều Nguyễn hiện còn khắc ghi khá đầy đủ những thông tin về Quốc hiệu và Kinh đô của nước ta từ trước năm 1945.
Mộc bản Trưng Nữ Vương dựng nước và đóng đô ở Mê Linh. |
Triển lãm giới thiệu đến công chúng, du khách trong và ngoài nước hơn 32 hình ảnh, tài liệu và 20 phiên bản Mộc bản Triều Nguyễn giới thiệu về nguồn gốc, ý nghĩa của các Quốc hiệu và Kinh đô của Việt Nam trải qua các thời kỳ lịch sử được khắc ghi trong các Mộc bản: Đại Việt sử ký toàn thư; Ngự chế Việt sử tổng vịnh tập; Khâm Định Việt sử thông giám cương mục; Đại Nam thực lục gồm: Xích Qủy thời Kinh Dương Vương; Văn Lang thời Hùng Vương; Âu Lạc thời An Dương Vương; Vạn Xuân thời Tiền Lý; Đại Cồ Việt thời Đinh - Tiền Lê; Đại Việt thời Lý - Trần - Lê; Đại Ngu thời nhà Hồ; Việt Nam thời Gia Long và Đại Nam thời Minh Mệnh.
Mộc bản sách Ngự chế Việt sử tổng vịnh tập, quyển 1, mặt khắc 2 |
Triển lãm giới thiệu các Quốc hiệu và Kinh độ nước Việt trong lịch sử được khắc ghi trong khối tài liệu Mộc bản Triều Nguyễn góp phần giới thiệu về lịch sử Quốc hiệu và Kinh đô nước Việt dưới góc nhìn từ Di sản văn hóa. Triển lãm phần nào tái hiện lại bức tranh sinh động về lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt từ xa xưa thông qua những lần đặt, đổi quốc hiệu và kinh đô đất nước thể hiện khát vọng của các vương triều và ý chí độc lập, tinh thần tự tôn, tự hào dân tộc của các bậc tiền nhân. Đồng thời tạo điều kiện cho công chúng trong và ngoài nước được tiếp cận gần hơn với các di sản tư liệu của Việt Nam.
Từ đó, có thể khẳng định giá trị lịch sử vô giá nằm trong khối Mộc bản triều Nguyễn - Di sản tư liệu thế giới, để thấy được giá trị của tài liệu lưu trữ luôn góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ hôm nay, đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định ngay từ năm 1946: “tài liệu lưu trữ có giá trị đặc biệt trong công cuộc kiến thiết quốc gia”.
Trưng bày sẽ diễn ra từ ngày 25/2 đến ngày 25/3/2019 tại Khu Thái học, Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám.