Nhà thầu “quen mặt” liên tiếp trúng thầu
Tra thông tin thực tế, không khó để phát hiện, chỉ riêng năm 2021, trong số 33 gói thầu xây lắp do Sở GTVT Quảng Nam làm chủ đầu tư được tổ chức đấu thầu qua mạng, nhưng có đến 31 gói thầu chỉ có 1 nhà thầu tham dự, làm giảm nghiêm trọng tính cạnh tranh về giá về tiết kiệm tiền nhà nước.
PLVN có thể đơn cử, từ gói thầu quy mô nhỏ như gói Sửa chữa cầu Hòa Đông trên tuyến ĐT 609B và cầu Quan Âm tuyến ĐT 609 do Sở GTVT Quảng Nam làm chủ đầu tư, được đấu thầu qua mạng, nhưng chỉ có Nhà thầu Công ty TNHH MTV quản lý và xây dựng giao thông trúng thầu với giá 1.931.266.000 đồng và tiết kiệm chưa đến 900 ngàn đồng.
Còn đối với các gói thầu quy mô lớn trên chục tỷ đồng, nhưng vẫn trong cảnh nhà thầu “độc diễn” nên giá trúng ở tỷ lệ tiết kiệm cũng siêu nhỏ (khoảng dưới 0,1%). Minh chứng như gói thầu Sửa chữa hư hỏng nền, mặt đường, hệ thống thoát nước, cầu một số đoạn từ Km 85- Km 96 trên QL 40B qua huyện Nam Trà My, được tổ chức đầu thầu qua mạng từ tháng 5- tháng 6/2021, nhưng chỉ có Công ty CP Đầu tư và xây dựng Tân Tiến “độc diễn”, và trúng thầu với giá thầu 12.949.774.000 đồng (tiết kiệm xấp xỉ 10 triệu đồng so với giá gói thầu 12.959.384.000 đồng).
Dễ dàng nhận thấý, phần lớn các gói thầu qua mạng chỉ có Công ty CP xây dựng giao thông Quảng Nam trúng thầu |
Dự án giao thông được triển khai trên địa bàn tỉnh Quảng Nam |
Tương tự, 2 gói thầu khác trên QL40B do Sở GTVT Quảng Nam làm chủ đầu tư tổ chức đấu thầu qua mạng ở thời điểm này cũng cho kết quả chỉ có 1 nhà thầu tham dự. Đáng nói, gói thầu Sửa chữa hư hỏng nền, mặt đường các đoạn trên QL40 B qua huyện Bắc Trà My có giá gói thầu 11.913.309.000 đồng, nhưng chỉ có nhà thầu Công ty CP Xây dựng giao thông Quảng Nam dự đấu, với giá trúng thầu 11.906.107.000 đồng (tiết kiệm khoảng 7 triệu đồng)…
Một điều lạ khiến dư luận dễ dàng nhận thấy ở chỗ, Công ty CP Xây dựng giao thông Quảng Nam trở thành cái tên đứng đầu bảng trúng thầu các gói thầu đấu thầu qua mạng do Sở GTVT Quảng Nam làm chủ đầu tư.
Theo tìm hiểu của PLVN, ngoài gói thầu QL40B nêu trên, nhà thầu “quen mặt” này liên tiếp “một mình tham dự và 1 mình trúng gói thầu sửa chữa hư hỏng nền, mặt đường một số đoạn và sửa chữa, cải thiện hệ thống ATGT tại QL24C với giá 5.318.842.178 đồng (tiết kiệm chưa đến 3 triệu đồng); trúng thầu gói Sửa chữa hư hỏng nền, mặt đường Km 0- Km 2, tuyến ĐT.607 với giá trúng thầu 6,567 tỷ đồng, giảm chưa được 4 triệu đồng so với giá trúng thầu.
Bên cạnh đó, nhà thầu này liên danh với Công ty TNHH ĐT&XD công trình Trường Thịnh tạo thành đơn vị “độc nhất” trúng thầu gói sửa chữa đột xuất taluy dương bị sạt lở tại Km44+900 trên QL14B với giá gần 10,9 tỷ đồng, chỉ giảm vỏn vẹn hơn 20 triệu đồng.
Nhiều bất thường trong đấu thầu cần làm rõ
Về vấn đề này, ông Võ Công Phúc, Trưởng phòng quản lý và kết cấu hạ tầng (Sở GTVT Quảng Nam, được Giám đốc sở ủy quyền làm việc với báo chí) cho biết, việc đấu thầu qua mạng là giải pháp hữu hiệu mang lại công khai, minh bạch, tạo “sân chơi lành mạnh” cho các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, qua trao đổi với PV, ông Phúc xác nhận, trong số 33 gói thầu đầu thấu qua mạng do Sở GTVT Quảng Nam chỉ có 2 gói thầu có 2 nhà thầu tham dự, còn lại chỉ có 1 nhà thầu tham dự. Ông Phúc cũng cho rằng, việc chỉ có 1 doanh nghiệp tham gia khiến tỷ lệ giảm giá các gói thầu rất nhỏ, không tiết kiệm cho ngân sách nhà nước. “Thẳng thắn mà nói điều này khiến bức tranh đấu thầu tại Sở GTVT Quảng Nam đang “có màu tối””, ông Phúc nói.
Về nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, ông Phúc trả lời: “Tất cả gói thầu đều lựa chọn qua mạng, thông tin rộng rãi nhưng lý do gì chỉ có 1 doanh nghiệp tham gia thì chúng tôi không biết.
Việc bất thường các gói thầu do Sở Giao thông vận tải Quảng Nam làm chủ đầu tư gây chú ý dư luận |
Trước thực trạng cũng như thông tin cho biết từ Sở GTVT Quảng Nam, dư luận và các chuyên gia đấu thầu nhận định, việc sở GTVT Quảng Nam viện dẫn nhu cầu thị trường cho nguyên nhân các gói thầu chỉ có 1 nhà thầu “độc diễn” là chưa thỏa đáng, bởi trong bối cảnh rất nhiều đơn vị xây lắp “đói việc”, nhu cầu tìm kiếm việc làm, giảm giá cạnh tranh trúng thầu rất lớn.
Bên cạnh đó, một số gói thầu tại đây có xu hướng liên doanh, đồng nghĩa mức độ quan tâm của các doanh nghiệp khác nhau là có. Nhưng mô hình liên doanh này tạo thế “độc diễn” khiến giá thầu không thể giảm sâu. Điển hình, liên danh nhà thầu Công ty CP QL&XD Đường bộ Quảng Nam cùng “bắt tay” Công ty CP giao thông Hà Nội trở thành nhà thầu “độc diễn” gói thầu sử chữa hư hỏng mặt đường, hệ thống biển báo ATGT một số vị trí từ Km 63- Km 86 trên QL14E qua huyện Phước Sơn, Quảng Nam để trúng thầu với giá 13 tỷ lẻ 8 triệu đồng, giảm giá “siêu nhỏ giọt” khoảng 14 triệu đồng.
Một nguồn tin khác của PLVN cũng như qua tìm hiểu thông tin sở GTVT Quảng Nam cho thấy, gói thầu Sửa chữa lề đường, mương thoát nước dọc tuyến ĐT 611 Có 2 nhà thầu tham gia: Công ty CP Xây dựng giao thông A.H và Công ty TNHH Kỳ Trung). Lạ lùng hơn, gói này được mở thầu từ tháng 8/2021 nhưng đến nay hết thời hạn lựa chọn nhà thầu, đơn vị chức năng lại tiến hành gia hạn thêm (30 ngày) hồ sơ mời thầu.
Không chỉ vậy, việc các nhà thầu còn liên tiếp trúng nhiều gói thầu, được thông báo mời trong cùng thời điểm (tháng 5-tháng 6/2021). Thống kê Sở GTVT Quảng Nam cho thấy, trong số 33 gói thầu năm 2021, ngoài Công ty CP Xây dựng giao thông Quảng Nam, nhiều đơn vị liên tiếp trung thầu như Công ty CP phát triển năng lượng và viễn thông Đông Dương (trúng liên tiếp 3 gói); Công ty TNHH MTV quản lý và xây dựng giao thông (trúng 5 gói thầu)… Điều này khiến dư luận cho rằng, rất dễ dẫn đến nguy cơ trùng lắp các hợp đồng nhân công, thiết bị, vi phạm quy định đấu thầu và cần cơ quan thanh tra vào cuộc làm rõ.
Thống kê Sở GTVT Quảng Nam, tổng số 33 gói thầu đấu thầu qua mạng có 17 gói thầu xây lắp giao thông tuyến quốc lộ, 15 gói tuyến đường tỉnh, 1 gói đường thủy với tổng giá trị gói thầu 189,412 tỷ đồng. Kết quả đấu giá, tổng giá trúng thầu 184,913 tỷ đồng, chỉ giảm khoảng 4,5 tỷ đồng. Trong khi đó, Thống kê của Sở Kế hoạch - Đầu tư, trong vòng 2 năm (2019 - 2020) đã đấu thầu qua mạng hơn 8.900 gói thầu. Không chỉ tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn tiết kiệm ngân sách hơn 600 tỷ đồng.