Luật sư Hoàng Tuấn Vũ (Công ty Luật TNHH Tuệ Anh) - Đoàn Luật sư TP Hà Nội: Sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông là một trong những hành vi khá nguy hiểm, có thể gây ra tai nạn giao thông do việc sử dụng điện thoại khiến người điều khiển phương tiện giao thông bị xao nhãng mất tập trung. Tại khoản 6 Điều 9 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định, dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ là hành vi bị nghiêm cấm.
Tuy nhiên, hiện nay pháp luật không quy định cụ thể việc điều khiển phương tiện dừng đèn đỏ có thuộc trường hợp đang di chuyển trên đường bộ hay không.
Tại khoản 1, khoản 2 Điều 18 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 có quy định về dừng xe, đỗ xe như sau: Dừng xe là trạng thái đứng yên tạm thời của xe trong một khoảng thời gian cần thiết đủ để cho người lên xe, xuống xe, xếp dỡ hàng hóa, kiểm tra kỹ thuật xe hoặc hoạt động khác. Khi dừng xe không được tắt máy và không được rời khỏi vị trí lái, trừ trường hợp rời khỏi vị trí lái để đóng, mở cửa xe, xếp dỡ hàng hóa, kiểm tra kỹ thuật xe nhưng phải sử dụng phanh đỗ xe hoặc thực hiện biện pháp an toàn khác.
Đỗ xe là trạng thái đứng yên của xe không giới hạn thời gian. Khi đỗ xe, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ chỉ được rời khỏi xe khi đã sử dụng phanh đỗ xe hoặc thực hiện biện pháp an toàn khác. Xe đỗ trên đoạn đường dốc phải đánh lái về phía lề đường, chèn bánh.
Đồng thời, tại khoản 5, khoản 6 Điều 18 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 nêu rõ, trên đường bộ, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ chỉ được dừng xe, đỗ xe ở nơi có lề đường rộng hoặc khu đất ở bên ngoài phần đường xe chạy. Trường hợp lề đường hẹp hoặc không có lề đường thì chỉ được dừng xe, đỗ xe sát mép đường phía bên phải theo chiều đi của mình.
Trên đường phố, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ chỉ được dừng xe, đỗ xe sát theo lề đường, vỉa hè phía bên phải theo chiều đi của mình; bánh xe gần nhất không được cách xa lề đường, vỉa hè quá 0,25 mét và không gây cản trở, nguy hiểm cho người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ.
Căn cứ theo các quy định nêu trên, thì việc xe đang dừng đèn đỏ trên đường không được xem là trường hợp dừng xe, đỗ xe. Do vậy, việc người điều khiển phương tiện giao thông khi dừng đèn đỏ nghe, gọi điện thoại thì vẫn có thể bị xử phạt theo quy định.
Cụ thể, căn cứ khoản 4, khoản 10, khoản 13 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định về xử phạt, trừ điểm giấy phép lái của người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ như sau:
Phạt tiền từ 800 nghìn đồng đến 1 triệu đồng đối với người đang điều khiển xe sử dụng ô (dù), thiết bị âm thanh (trừ thiết bị trợ thính), dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác, đồng thời bị trừ điểm giấy phép lái xe 4 điểm. Trường hợp gây tai nạn giao thông thì phạt tiền từ 10 - 14 triệu đồng và bị trừ điểm giấy phép lái xe 10 điểm.
