Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa - Thông tin tỉnh Thừa Thiên - Huế, có thể vì một số lý do bí mật về phòng thủ nên những cổng thành này ít ai nhắc đến. Những cổng thành này không phải để cho dân hay vua quan đi mà khả năng là dành cho đội vệ binh đi kiểm tra khu vực đông thành Thủy Quan - nơi phòng thủ trọng yếu của hệ thống Kinh thành Huế xưa.
Theo nguồn tư liệu do Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cung cấp, hai chiếc cổng này được linh mục Léopold Michel Cadière ghi trong cuốn “Kinh thành Huế: Địa danh” với tên gọi “cổng trái và phải Đông thành Thủy Quan” và đánh dấu trên bản đồ ở vị trí 121. Nguồn tư liệu này cũng cho biết, theo Đại Nam nhất thống chí ở vị trí này có đặt xưởng đại bác và có vệ binh 20 người để canh giữ Đông Thành thủy quan. Hai cánh cổng này nhằm mục đích cho binh lính thuận tiện tuần tra đường phòng lộ bên ngoài thành.
Ông Võ Lê Nhật - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, trước đó, Trung tâm đã từng khảo sát hệ thống pháo đài trên kinh thành và lô cốt trên Thượng thành, lưu giữ hình ảnh, trong đó có hai cổng này.
Đầu năm 2020, Phòng nghiên cứu khoa học thuộc Trung tâm tiếp tục khảo sát lại hệ thống Thượng thành để hệ thống hóa các tên pháo đài và kho đạn, các cống thoát nước trên Thượng thành sau khi người dân đã di chuyển đến khu quy hoạch; Trung tâm đã làm biển cắm để chú ý các vị trí cần thận trọng khi thu dọn hạ giải. Đến nay người dân cơ bản vẫn giữ được giá trị cốt lõi của di tích này. Hiện Trung tâm đang nghiên cứu, lên phương án bảo tồn, phát huy giá trị của hai chiếc cổng gạch nói trên.
