Chú trọng đào tạo cán bộ
Tại Hội nghị và Triển lãm Công nghệ năm 2023 của Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) do Tổng cục Hải quan đăng cai tổ chức mới đây, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn đã tham gia phiên thảo luận với chủ đề “Chiến lược đằng sau công nghệ: Ứng dụng công nghệ để giải quyết các thách thức của thương mại toàn cầu”.
Theo đó, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn đã trao đổi về các vấn đề như vai trò của công nghệ trong chia sẻ kiến thức và làm cho nghề hải quan trở nên thu hút đối với thế hệ trẻ; các yếu tố chính cần cân nhắc khi sử dụng công nghệ và những lĩnh vực còn tồn tại khoảng cách nhất định. Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cũng đánh giá cao vai trò của con người trong quản trị dữ liệu hải quan và thương mại quốc tế; cách thức xây dựng mô hình hoạt động giúp thu thập và khai thác được dữ liệu từ toàn bộ hệ sinh thái thương mại với sự trợ giúp của công nghệ.
Ngoài ra, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn đề cập đến các cách tiếp cận mang tính chiến lược khác nhau đối với việc đổi mới và ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực hải quan nhằm khai thác sức mạnh của công nghệ để ứng phó với các thách thức mới nổi của thương mại toàn cầu. Đặc biệt là cách thức thúc đẩy yếu tố con người để xử lý các vấn đề công nghệ, bảo đảm tính bền vững và quản trị tốt trong quá trình áp dụng công nghệ cũng đã được đề cập sâu hơn.
Theo lãnh đạo Tổng cục Hải quan, công nghệ đóng vai trò hỗ trợ việc thực hiện trong mọi vấn đề, trong đó có vấn đề đào tạo con người mà cụ thể là các cán bộ, công chức Hải quan. Mặc dù công nghệ không thể đóng vai trò quyết định thay thế con người, nhưng công nghệ tiên tiến thực sự đem lại nhiều lợi ích, lợi thế cho công tác nghiệp vụ của cán bộ, công chức Hải quan. Do đó, để phát huy tối đa hiệu quả, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn cho rằng, con người cũng cần phải đặt ra các yêu cầu cho công nghệ. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra, để làm được điều này, con người mà cụ thể là cán bộ thực thi cần phải có trình độ, tầm nhìn, sự hiểu biết, nắm bắt nhanh xu hướng phát triển cũng như vai trò của dữ liệu thì mới triển khai mang lại hiệu quả tối đa.
Lãnh đạo Tổng cục Hải quan chia sẻ, cùng với mục tiêu chung, Hải quan Việt Nam đã thường xuyên có những cuộc cách mạng về công nghệ, từ chuyển đổi phương thức quản lý thủ công sang điện tử. Hiện Hải quan Việt Nam đang nỗ lực, tự mình xây dựng và thiết kế hệ thống Hải quan số, mô hình Hải quan thông minh. Trong tiến trình phát triển công nghệ vượt bậc liên tục như vậy, Hải quan Việt Nam thường xuyên chú trọng đào tạo cho cán bộ hải quan để làm chủ được công nghệ. Trong đó, việc đào tạo, bồi dưỡng thế hệ kế cận cũng đang được Hải quan Việt Nam rất quan tâm.
Khai thác sức mạnh của công nghệ trong lĩnh vực hải quan
Cũng tại phiên thảo luận này, các diễn giả đã chia sẻ, thảo luận về các chiến lược đổi mới và ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực hải quan nhằm khai thác sức mạnh của công nghệ để đối phó với các thách thức mới nổi của thương mại toàn cầu. Từ đó, xây dựng kế hoạch thu hút thế hệ cán bộ Hải quan kế nhiệm mang trong mình niềm tự hào nghề nghiệp hải quan.
Bên cạnh đó, các diễn giả đưa ra nhiều giải pháp mở ra các cách tiếp cận khác nhau trong việc đặt yếu tố con người làm trọng tâm của tiến trình chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan, đồng thời bảo đảm tính bền vững và quản trị tốt trong quá trình áp dụng công nghệ. Các diễn giả còn đề cập đến vấn đề cơ quan Hải quan tại các nước đang phát triển thường vấp phải những thách thức trong việc đổi mới và ứng dụng công nghệ, đồng thời bàn luận các giải pháp quản trị dữ liệu trong cơ quan hải quan và thương mại quốc tế.
Theo các diễn giả, công nghệ không phải là quyết định mà công nghệ có vai trò quan trọng phục vụ quản lý nhà nước và hỗ trợ con người trong công tác quản lý. Do đó, con người là yếu tố quyết định và công tác đào tạo, chuyển giao kiến thức, kinh nghiệm cho cán bộ hải quan là vấn đề cốt yếu. Các diễn giả đã đề cập và mong muốn thế hệ tương lai sẽ đón đầu công nghệ mới bằng việc nghiên cứu, tiếp thu và học tập, nâng cao kiến thức thông qua việc không ngừng học tập, đào tạo.
Tại phiên thảo luận, lãnh đạo WCO đã có những chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức để mở ra nhiều cơ hội phát triển cho cơ quan hải quan, tạo lập cho các thế hệ hải quan kế cận niềm tự hào nghề nghiệp, hướng đến niềm tin tốt đẹp hơn. Lãnh đạo WCO kỳ vọng, cơ quan hải quan sẽ nắm bắt các cơ hội và phát triển hơn nữa, cùng thực hiện vai trò của mình trong chuỗi cung ứng toàn cầu và phát triển trong tương lai.