Cha mẹ là gương mờ hay gương sáng?
Người mẹ tên T. 36 tuổi là công nhân tại một công trường xây dựng. Cô ấy đi làm vào lúc 7 giờ sáng và kết thúc công việc lúc 8 giờ tối. Mặc dù công việc rất vất vả nhưng mỗi ngày cô ấy vẫn dành ra 2 tiếng đọc một cuốn sách để làm giàu tri thức cho bản thân. Cô chia sẻ khi còn nhỏ, cô đã bỏ lỡ cơ hội học tập vì điều kiện không cho phép. Giờ đây, cô cố gắng dành một ít thời gian để đọc sách để cải thiện bản thân và làm gương cho đứa con 13 tuổi.
Nhiều bậc cha mẹ cứ nói rằng phải cho con cái những thứ tốt nhất và để làm được điều đó, họ cắm đầu vào việc kiếm thật nhiều tiền, con muốn gì được nấy. Họ không hiểu được rằng, nhiều vấn đề không thể giải quyết bằng tiền mà phụ thuộc vào chính thái độ và hành động của cha mẹ.
Cha mẹ nào cũng muốn nuôi dạy nên những đứa con ưu tú. Thế nhưng, nhiều cha mẹ bỏ cả đời dạy con nhưng vẫn không thành công. Có câu: Nếu bạn cứ lặp đi lặp lại những hành vi đúng đắn, thì thành công không còn chỉ là một trạng thái, mà là thói quen bạn đã tạo ra. Những thói quen của cha mẹ ảnh hưởng đến con cái và ẩn chứa tương lai của đứa trẻ. Ngược lại những thói quen xấu của cha mẹ sẽ hủy hoại cuộc sống của chúng.
Cách đây vài ngày, dì tôi có đưa đứa em họ 9 tuổi của tôi đi dự tiệc cưới. Trong tiệc cưới, vì em họ ngồi gần bình nước trái cây nên tôi đã kêu cô em họ rót một ít nước trái cây cho những đứa trẻ khác trong gia đình. Nào ngờ, dì lại quát con mình rằng: "Sao mày ngốc thế con, để đó cho nhân viên phục vụ làm". Đứa trẻ nghe xong đỏ mặt, tránh sang bên cạnh và im lặng.
Dì tôi vẫn thường ăn nói thô tục, bỗ bã khi mở miệng. Thói quen này đã hình thành trong dì từ rất lâu và rất khó sửa, mãi đến khi trưởng thành, dì tự kiềm chế trong những dịp đông người. Nhưng trẻ con thì khác, có thể dì cư xử như thế ở nhà khiến con bé quen nên chỉ còn cách im lặng và nghĩ hành động vốn thể hiện sự chu dáo này lại bị cho là ngu ngốc.
Suhomlinsky, một nhà giáo dục ở Liên Xô từng nói: "Mỗi khi bạn nhìn con mình, bạn cũng nhìn thấy chính mình trong đó". Khổng Tử cũng đã từng nói: "Người đứng đắn thì không cần ra lệnh vẫn sẽ làm, người không đứng đắn thì có ra lệnh cũng chẳng phục tùng". Nếu cha mẹ làm đúng, con cái sẽ không ngoan cố cãi mà ngoan ngoãn nghe lời.
Khi còn ở quê, nhà tôi nằm giữa hai nhà hàng xóm có tính cách trái ngược nhau. Lúc đầu cả hai gia đình nghèo như nhau nhưng sau hơn chục năm, mức sống của hai gia đình rất khác biệt. Nguyên nhân là do thói quen sinh hoạt của hai gia đình khác nhau.
Bác Trường tuy nhà nghèo nhưng rất chăm chỉ và sạch sẽ, đồ đạc tuy đã cũ nhưng rất gọn gàng, dù có hỏng hóc cũng sửa chữa kịp thời. Sân nhà của họ được quét dọn vào mỗi buổi sáng, họ còn trồng nhiều hoa ở góc sân. Những đứa trẻ đều được dạy bảo sạch sẽ, ngăn nắp. Kết quả là con cái họ được nhận vào những trường đại học lý tưởng.
Trong khi nhà dì Hương hàng xóm, hoàn cảnh sống của gia đình họ khiến hàng xóm phải lắc đầu ngán ngẩm. Dì và chồng mỗi lần cãi nhau thì hôm sau tốn tiền mua bát đĩa. Đồ đạc trong nhà của họ bị đập phá cái thì sứt mẻ, cái thì gãy quai... Con cái đứa nào cũng lấm lem, đầu tóc bù xù như tổ quạ.
Thói quen tốt là bệ đỡ cho con
Một bà mẹ hỏi một vị giáo sư đáng kính rằng: "Con tôi không thích học, tôi phải làm sao?". Vị giáo sư không trả lời mà hỏi ngược lại: "Cô đã bao giờ photo tài liệu chưa? Nếu có lỗi chính tả trên bản sao, cô thay đổi bản sao hay bản chính?". Cha mẹ là cái gốc của con cái, cha mẹ không có thói quen tốt thì khó có thể giáo dục con cái có thói quen tốt. Thói quen tốt khiến trẻ có lợi cả đời, còn thói quen xấu khiến trẻ ân hận suốt đời.
Có một cô giáo đang dạy ở một trường đại học và đã là mẹ của hai đứa con, đứa lớn học lớp năm, đứa nhỏ hơn mới 5 tuổi. Tuy áp lực công việc bận rộn và cuộc sống nặng nề nhưng cô vẫn không quên làm đẹp, cô trang điểm thật tinh tế, dưỡng da đến nỗi trắng mịn như kem, đôi mắt sáng, tràn đầy sức sống, cả gương mặt lúc nào cũng rạng rỡ. Điều đáng ghen tị hơn là trình độ học vấn của cô, trước đây cô chỉ có bằng tốt nghiệp đại học ngành sư phạm nhạc. Sau đó, cô theo học đàn piano và lấy bằng cao học và do thành tích tốt nên cô được giữ lại làm giảng viên trường đại học.
Để tạo dựng cuộc sống tốt đẹp cho các con, vợ chồng cô còn mở cửa hàng bán đàn piano, hàng ngày cả hai tất bật lo việc dạy học, sắp xếp lớp học, lo việc buôn bán… Đồng thời, cô nhất quyết đi tập gym để rèn luyện sức khỏe và ngăn lão hóa. Con lớn của cô, năm nào cũng được vinh danh là học sinh xuất sắc nhất ba năm liền, từng đạt nhiều giải thưởng quốc tế khi còn nhỏ, thành tích học tập luôn nằm trong tốp 5 của lớp, tính tình hoạt bát, vui vẻ.
Là cha mẹ, chúng ta đều mong con cái sẽ hình thành thói quen sống và học tập tốt, điều này đòi hỏi cha mẹ phải không ngừng làm gương tốt cho con, khi đã có thói quen tốt thì trẻ sẽ có thể làm chủ cuộc sống của mình tốt hơn.
Có câu nói: "Sự có mặt của cha mẹ trong cuộc đời đứa trẻ không phải là để cho chúng có cuộc sống sung túc, đầy đủ, mà là khi nghĩ đến cha mẹ, trái tim của trẻ sẽ tràn đầy sức mạnh, trẻ sẽ cảm thấy ấm áp, sẽ có dũng khí và năng lực để vượt qua khó khăn và có được cuộc sống vui vẻ và tự do thực sự." Những thói quen của đứa trẻ quyết định nền tảng cuộc sống của chính mình.
Đối mặt với những thăng trầm của cuộc sống, những đứa trẻ tích cực, lạc quan sẽ bình tĩnh đối mặt và tìm cách khắc phục, còn những đứa trẻ bi quan, tiêu cực sẽ cảm thấy tủi thân, tiêu cực, không muốn vượt qua.
Bạn muốn con mình có thói quen tốt nào? Ngay từ bây giờ, hãy là bậc cha mẹ tích cực, con cái là trời sinh, nhưng thói quen tốt là do cha mẹ dưỡng dục và làm gương.