Có lô đất sau khi “tạm ứng” hơn nửa tỷ đồng?
Ngày 30/10, TAND tỉnh Gia Lai đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm các bị cáo: Nguyễn Hồng Lam (SN 1972, nguyên Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ), Nguyễn Xuân Tứ (SN 1979, nguyên Chánh Văn phòng HĐND - UBND huyện Đức Cơ), Nguyễn Đông Dương (SN 1984, nguyên chuyên viên Phòng Tài chính - Kế hoạch (TC-KH) huyện Đức Cơ) về tội “Tham ô tài sản”. Riêng bị cáo Tứ còn bị xét xử thêm tội “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức”.
Tuy nhiên, trong phiên tòa sơ thẩm đã vắng mặt một số người liên quan đến vụ án. Đặc biệt, 2 luật sư tham gia bào chữa cho bị cáo Lam là luật sư Lê Văn Nhàn và luật sư Lê Minh Tuấn (thuộc Đoàn Luật sư TP HCM) cũng vắng mặt có lý do chính đáng.
Khi được hỏi ý kiến về sự vắng mặt này, bị cáo Lam cho biết, vì vụ án phức tạp, có nhiều tình tiết cần làm rõ nên sự vắng mặt của các luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bị cáo sẽ ảnh hưởng đến phiên tòa. Một luật sư khác bảo vệ cho bị cáo Lam là luật sư Tống Đức Ngũ thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Gia Lai cũng cho rằng đây là phiên tòa được mở lần đầu nên đề nghị HĐXX hoãn phiên tòa.
Do đó, HĐXX do thẩm phán Võ Văn Bình làm chủ tọa đã tuyên hoãn phiên tòa sơ thẩm và cho biết phiên tòa sẽ được mở lại trong thời gian tới.
Trước đó, ngày 4/7/2019, Thanh tra tỉnh Gia Lai có kết luận thanh tra số 08/KL-TTr về việc quản lý, sử dụng ngân sách để chi trả thanh lý cây cao su và giao đất tái định cư cho các hộ nằm trong khu vực giải phóng mặt bằng xây dựng mở rộng Nghĩa trang liệt sĩ huyện Đức Cơ nêu lên những sai phạm của nhóm cán bộ nói trên có dấu hiệu làm giả giấy tờ, chiếm đoạt ngân sách Nhà nước. Tổng số tiền các đối tượng chiếm đoạt là 524 triệu đồng. Sau đó, hồ sơ vụ việc được chuyển sang Cơ quan CSĐT Công an tỉnh để làm rõ dấu hiệu tội phạm và xử lý theo quy định của pháp luật.
 |
| Nghĩa trang liệt sĩ huyện Đức Cơ. |
Theo cáo trạng, năm 2004, huyện Đức Cơ thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng (HĐGPMB) để giải phóng mặt bằng dự án xây dựng mở rộng Nghĩa trang liệt sĩ huyện Đức Cơ. Năm 2010, HĐGPMB ngừng hoạt động, giải thể.
Tuy nhiên, đầu tháng 1/2012, Nguyễn Hồng Lam (khi đó là Trưởng phòng TC-KH huyện Đức Cơ) và Nguyễn Xuân Tứ (khi đó là Phó Trưởng phòng TC-KH huyện Đức Cơ) đã bàn bạc “tạm ứng” tiền ngân sách huyện thông qua HĐGPMB (lúc này đã giải thể).
Theo đó, ngày 11/1/2012, lợi dụng chức vụ, quyền hạn được UBND huyện Đức Cơ bổ nhiệm, phân công, Lam đã ký lệnh chi tiền số 02 yêu cầu Kho bạc Nhà nước huyện Đức Cơ chi 524 triệu đồng để chi trả thanh lý cây cao su và giao đất tái định cư cho các hộ gia đình nằm trong khu vực giải phóng mặt bằng xây dựng mở rộng Nghĩa trang liệt sĩ huyện Đức Cơ theo Quyết định số 42/QĐ-UBND (QĐ42) ngày 9/1/2012 của UBND huyện.
Sau đó, ngày 12/1/2012, Nguyễn Đông Dương (khi đó là kế toán trưởng Phòng TC-KH huyện Đức cơ) đi rút số tiền 524 triệu đồng và không mở sổ theo dõi.
Tại cơ quan điều tra, Dương khai khoảng tháng 12/2011, Lam chỉ đạo Dương nộp tiền cọc và tiền thuế sử dụng đất cho lô đất của Đặng Văn Tiên (cháu ruột của Lam) với số tiền 144 triệu đồng.
Sau khi nhận 524 triệu đồng, Dương đã chi số tiền trên theo chỉ đạo của Tứ. Cụ thể, lần đầu Tứ chỉ đạo Dương lấy số tiền 114 triệu đồng trả lại đã mượn đóng thuế sử dụng đất cho Tiên, lần 2 Dương đưa Tứ 10 triệu đồng và lần 3 Dương đưa Tứ hơn 396 triệu đồng.
Trong khi đó, Tứ khai mình chỉ nhận 160 triệu đồng đến 180 triệu đồng từ Dương để sử dụng mục đích cá nhân. Tứ không chỉ đạo Dương dùng số tiền 144 triệu đồng để đóng tiền đất cho cháu của Lam. Riêng đối với lô đất nói trên, đến tháng 4/2012, Tiên chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã mua cho Lam.
Tại cơ quan điều tra, Lam không thừa nhận sử dụng số tiền chiếm đoạt từ ngân sách Nhà nước. Lam cũng phủ nhận việc chỉ đạo Dương lấy tiền để nộp tiền đất liên quan đến lô đất nói trên.
Theo Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Gia Lai, việc giao nhận tiền không có tài liệu chứng minh và chỉ đạo bằng miệng, không có ai chứng kiến. Tuy nhiên, cơ quan điều tra có cơ sở xác định, Lam, Tứ, Dương làm thủ tục rút 524 triệu đồng từ ngân sách huyện Đức Cơ để sử dụng cho mục đích cá nhân. Do đó, các cá nhân này cùng chịu trách nhiệm với số tiền trên.
Quá trình điều tra, Lam đã nộp 50 triệu đồng để khắc phục hậu quả, Tứ nộp số tiền 524 triệu đồng vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh Gia Lai để khắc phục hậu quả.
Lấy con dấu năm 2019 đóng vào năm 2012 để làm giả quyết định
Từ năm 2012 - 2018, Dương tham mưu cho Trưởng phòng TC-KH huyện (Trưởng phòng giai đoạn này là ông Trần Ngọc Phận) làm tờ trình để Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ chuyển nguồn kinh phí tạm ứng ngân sách huyện từ năm trước sang năm sau, trong đó có số tiền 524 triệu đồng “tạm ứng” theo QĐ42.
Tuy nhiên, thời điểm 2018, tài khoản của HĐGPMB đã ngừng hoạt động nên các cán bộ đã sử dụng tài khoản của Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Đức Cơ để làm thủ tục hoàn ứng. Ngày 9/8/2018, với chức danh Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ, Lam ký Quyết định số 1827/QĐ-UBND (QĐ1827) xuất 524 triệu đồng từ nguồn kết dư ngân sách để bổ sung cho Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội lập thủ tục hoàn ứng theo QĐ42.
Khi đoàn Thanh tra tỉnh Gia Lai đi kiểm tra, xác minh thì tất cả các nơi nhận QĐ42, gồm: lãnh đạo UBND huyện, Thường trực HĐND huyện, Chánh Văn phòng HĐND - UBND huyện, Trưởng phòng TC- KH huyện, Giám đốc Kho bạc Nhà nước huyện, Chủ tịch Hội đồng, kể cả bộ phận lưu trữ của huyện đều không lưu quyết định gốc (dấu in mực đỏ) mà chỉ có bản photocopy do Dương cung cấp cho đoàn thanh tra.
Sau đó, Tứ đã cung cấp bản QĐ42 có dấu mực đỏ, có chữ ký photocopy của Chủ tịch UBND huyện thời điểm đó cho đoàn Thanh tra tỉnh Gia Lai. Tuy nhiên, qua đối chiếu, đoàn thanh tra phát hiện đây là quyết định dùng con dấu trong văn bản không phù hợp với thời điểm năm 2012 vì UBND huyện đã đổi con dấu.
Qua làm việc, Tứ khai nhận, vì số tiền 524 triệu đồng là tiền chiếm dụng nên QĐ42 xuất ứng ngân sách chỉ là bản quyết định photo copy, không hề có bản gốc. Để cung cấp bản gốc cho đoàn thanh tra, Tứ đã cho người đánh máy lại bản photo copy của QĐ42. Sau đó, Tứ đến nhà ông Huỳnh Cân (nguyên Chánh Văn phòng HĐND - UBND huyện) nhờ ký nháy vào.
Tiếp đó, Tứ photo chữ ký của ông Võ Thanh Hùng (Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ thời điểm 2012) dán vào và lấy dấu tròn của UBND huyện Đức Cơ đang sử dụng ở năm 2019 đóng dấu vào quyết định mới, làm giả QĐ42 gốc thời điểm năm 2012.
Liên quan đến QĐ1827, Thanh tra tỉnh Gia Lai cho rằng, việc UBND huyện Đức Cơ ban hành quyết định này do Lam ký với chức danh Chủ tịch UBND huyện, Tứ tham mưu với chức danh Chánh Văn phòng HĐND - UBND huyện là hành vi cố tình làm trái quy định của Nhà nước về quản lý, sử dụng ngân sách, tạo điều kiện để các cá nhân chiếm đoạt tiền ngân sách.
Cụ thể, QĐ1827 xuất ngân sách khi chưa thông qua Thường trực HĐND, hoàn ứng ngân sách không có hồ sơ, chứng từ… nhưng UBND huyện Đức Cơ lại ban hành quyết định xuất ngân sách để hoàn ứng, làm thất thoát ngân sách Nhà nước 524 triệu đồng.
