Khi trời vừa sập tối, người dân ở một khu chung cư đông đúc ở Hà Nội nghe tiếng một vật nặng rơi xuống khoảng sân chung. Khi họ chạy ra thì thấy một người đàn ông nằm trên vũng máu và đã tử vong. Nạn nhân là anh Nguyễn Xuân L - Giám đốc Trung tâm dạy nghề. Trước buổi tối định mệnh đó ít ngày, anh L. bỗng dưng đưa vợ một khoản tiền không nhỏ. Vì vậy, người vợ goá không chỉ gánh trên mình nỗi đau mất chồng mà còn phải đeo thêm tiếng oan từ những nghi kỵ của gia đình chồng.
Vừa mất chồng vừa bị nghi oan
Trước khi tử nạn, anh L. chung sống cùng vợ và một con trai mới 18 tháng tuổi. Vợ anh L. đang mang bầu con thứ hai. Theo lời xác nhận của hàng xóm và bảo vệ toà nhà, thời điểm xảy ra sự việc, người vợ đang dỗ con ăn tối tại sân khu chung cư và anh L. đang ở một mình tại căn hộ trên tầng 10. Vì đang ở dưới sân chung cư nên khi anh L. rơi xuống, thật trớ trêu vợ anh lại là một trong số những người phát hiện ra sớm nhất.
Từ cái chết này của anh L. câu chuyện về cuộc đời anh – một người xưa nay vốn kín tiếng, ít bị để ý bỗng bị hàng xóm đưa ra xì xào, bàn tán.
Năm 1996, Nguyễn Xuân L. tốt nghiệp khoa Vật lý vô tuyến Trường Đại học Khoa học tự nhiên. Trước đó, bố anh L. có một trung tâm dạy nghề nên thay vì đi xin việc nơi khác, anh L. quyết tâm mở rộng quy mô của trung tâm dạy nghề đã có của bố. “Tại sao mình phải đi xin việc trong khi mình có thể tạo ra công việc cho bao người?” - câu hỏi ấy đã thổi bùng quyết tâm trong đầu chàng trai trẻ mới ra trường.
Một thời gian ngắn sau khi ra trường, với sự năng động và táo bạo, vị giám đốc trẻ đã biến một cơ sở dạy nghề quy mô gia đình thành một trung tâm dạy nghề có tiếng với hàng chục ngành nghề đào tạo và có hệ thống giáo trình cập nhật. Từ một cơ sở dạy nghề với vài chục học viên, có thời điểm đã phải mở ra tới 4 địa điểm, khai giảng mỗi tháng một lần với 200-300 học viên/khóa. Hằng năm có tới hàng nghìn học viên đã qua công ty học nghề để lập nghiệp.
Có thể thấy, sẵn mang trong mình khát vọng trở thành ông chủ được nung nấu trong tim từ khi còn ngồi trên ghế giảng đường, cậu sinh viên Nguyễn Xuân L. đã trở thành giám đốc đầy uy tín của một trong những cơ sở dạy nghề ngắn hạn lớn nhất miền Bắc.
Sự nghiệp của Nguyễn Xuân L. đang ở đà phát triển thuận lợi nhất thì tai hoạ lại lạnh lùng giáng xuống làm cuộc sống của cả gia đình anh điêu đứng. Nghi ngờ ban đầu về nguyên nhân cái chết của nạn nhân theo hướng nạn nhân đang phơi quần áo ở ban công thì bị rơi xuống đất, bởi có một số lượng quần áo rơi vương vãi quanh hiện trường đều được xác định là quần áo của gia đình nạn nhân.
Nhưng sau đó sự nghi ngờ lại chuyển hướng phủ bóng đen lên đầu người vợ góa thì thông tin điều tra cho thấy, trước buổi tối định mệnh đó ít ngày, anh L. bỗng dưng đưa cho vợ một khoản tiền không nhỏ với lý do để chăm sóc con. Hành động khó lý giải này của anh L. khiến người vợ goá không chỉ gánh trên mình nỗi đau mất chồng mà còn phải đeo thêm tiếng oan từ những nghi kỵ của gia đình chồng bởi cái chết bất thường của anh.
Sự lý giải muộn màng và hai chữ “giá như”
Được biết, khi tiếp nhận thi hài anh L. từ cơ quan điều tra, gia đình phát hiện phía sau đầu bị mất một mảng tóc lớn và lộ ra vết rách không nhỏ. Bởi lẽ, khi sự vụ xảy ra, trời đã nhập nhoạng tối, xác định nạn nhân đã tử vong, lực lượng chức năng cũng nhanh chóng phong toả hiện trường và di dời thi thể. Những người chứng kiến gần như không ai xác định được hiện trạng anh L. ra cụ thể ra sao khiến gia đình dấy lên nỗi nghi ngờ cho chị Liên có âm mưu sát hại chồng.
“Không rõ thông tin gia đình nhận được từ cơ quan chức năng ra sao nhưng khi chúng tôi tiếp nhận đề nghị trưng cầu giám định thì nạn nhân đã chôn cất được 4 tháng và buộc phải khai quật tử thi sau chừng ấy thời gian” – với giám định viên Hồ Kim Châu – Viện Pháp y quốc gia, đó là lần trưng cầu giám định với nhiều tình tiết đáng buồn.
Ông cho biết, khi nghe qua nguyên nhân sự việc, ông cũng rất trăn trở nhưng ngay khi tiếp xúc với tử thi, từ những quan sát ban đầu ông đã có thể sớm kết luận một cách đơn giản mà chính xác.
Các bản ảnh từ hồ sơ vụ án thể hiện sự va đập mạnh khiến thi thể nạn nhân có khoảng tụ máu rất lớn phía lưng và khi khai quật thì dù sau 4 tháng chôn cất, khoảng tụ máu này vẫn chưa thể tiêu hết.
“Ngã từ tầng 10 xuống nền sân gạch, phổi bị dập để lại lượng máu tụ lớn đến 4 tháng vẫn chưa thể tiêu được, nhưng nguyên nhân chính dẫn đến cái chết của vị giám đốc này lại được thể hiện cực kỳ rõ nét ở hộp sọ. Hộp sọ có khoảng nứt rời to, rõ rệt khiến ngay khi khai quật cũng phải yêu cầu cực kỳ cẩn thận” – ông Hồ Kim Châu phân tích về nguyên nhân khiến anh L. tử vong tại chỗ.
Điều đáng nói là ở giai đoạn ban đầu vụ án, dù kết quả khám nghiệm cụ thể, rõ ràng nhưng phía gia đình lại hoàn toàn không hài lòng. Họ vẫn một mực cho rằng vợ anh L. – con dâu họ có ý đồ xấu nên hãm hại giết chồng. Thậm chí khi có nhiều nhân chứng xác nhận chị có chứng cứ ngoại phạm thì gia đình lại nghi những người này cấu kết để người vợ hãm hại chồng.
Sau đó, bản kết luận giám định sau khi khai quật tử thi cũng dường như không làm “vừa ý” gia đình người quá cố: “Họ còn định đề nghị trưng cầu giám định lại lần nữa vì cho rằng anh L. bị sát hại chứ không phải mất do tai nạn”, theo ông Châu và cũng theo vị giám định viên này ngày đó ông đã giải thích cho gia đình kỹ càng nhưng họ có vẻ không muốn tin.
Nhưng rồi sự việc cũng khép lại khi cùng với bản kết luận giám định, băng ghi hình theo dõi khu vực tại thời điểm anh L. gặp nạn được cung cấp cho gia đình cho thấy, không hề có người lạ gần khu vực và chắc chắn chị vợ đang cho con ăn dưới sân, còn anh L. ở trong phòng một mình khi vụ tai nạn xảy ra.
“Tôi vẫn nhớ mãi vụ án này. Trong mất mát đau thương của người mẹ goá, con côi thay vì nhận được sự sẻ chia từ gia đình lại phải chịu những lời cay nghiệt nghi hoặc khiến chị như rơi vào bất lực. Chưa kể, về tâm linh, nghĩ đến chuyện mộ phần có thể bị khai quật thêm lần nữa chỉ để mong tìm được lý do thoả mãn người còn sống mà thấy thật tội nghiệp…” – giám định viên Hồ Kim Châu chia sẻ.
Trăn trở của vị giám định viên cũng không có gì khó hiểu bởi giải phẫu tử thi để giải mã bí ẩn cái chết nên giới pháp y bị gán cho biệt danh là “tay quỷ”. Tuy nhiên, hoạt động của “tay quỷ” đó lại phục vụ cho “tâm Phật” là sự thật, cho công lý. Câu chuyện hóa giải nỗi oan giết chồng của người vợ trẻ đã minh chứng cho hành trình pháp y “tay quỷ - tâm Phật” như thế.
Cũng từ vụ việc này, với cá nhân giám định viên của vụ việc cũng như nhiều giám định viên khác, thì công việc đôi khi không chỉ đơn thuần dừng lại ở công việc và trách nhiệm phát hiện nguyên nhân gây ra cái chết, mà còn phải có cái tâm để giải thích kỹ càng, lý lẽ thuyết phục khiến những người ở lại tỉnh táo trong bối rối hiểu được vấn đề.
“Giá như từ đầu gia đình nạn nhân có được sự lý giải rõ ràng về khoảng tóc bị mất do cơ quan điều tra phải cắt bỏ để xác định vết thương bề ngoài của tử thi, đồng thời có những thông tin cụ thể hơn về nguyên nhân tử vong của nạn nhân thì có lẽ đã không xảy ra những hiểu lầm và những việc phát sinh đáng buồn như vậy” – giám định viên Hồ Kim Châu ngậm ngùi.
