Không thuộc trường hợp nhà đầu tư thỏa thuận
Vì sao có chủ trương xây dựng KDC mới xã Đoàn Tùng? Để trả lời câu hỏi này, phóng viên đã tìm gặp lãnh đạo, nguyên lãnh đạo xã Đoàn Tùng, lãnh đạo huyện Thanh Miện để thu thập thông tin.
Theo đó, lý do đầu tiên phải kể đến là vị trí rất thuận lợi của xã Đoàn Tùng cho phát triển kinh tế. Chợ Thông, phố Thông từ lâu đã là nơi giao thương tấp nập. Từ Đoàn Tùng đi huyện Gia Lộc, lên Bình Giang (Hải Dương) hay sang Hưng Yên đều thuận tiện.
Chính vì thế, từ khoảng 10 năm trước, Đoàn Tùng đã xây dựng chủ trương phấn đấu trở thành đô thị loại V vào năm 2020. Nơi đây được định hướng phát triển trở thành trung tâm chuyên ngành cấp huyện về kinh tế, văn hóa, giáo dục đào tạo, dịch vụ và đầu mối giao thông, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội không chỉ cho phía bắc huyện Thanh Miện mà còn cho cả vùng Tây Nam tỉnh Hải Dương.
Đoàn Tùng cũng là xã đầu tiên cán đích nông thôn mới của huyện Thanh Miện, giá trị sản xuất công nghiệp – xây dựng hiện chiếm gần 33%, dịch vụ thương mại – dịch vụ chiếm 63% tổng giá trị sản xuất toàn xã. Không chỉ là những con số thống kê, thực tế cả cán bộ và người dân địa phương cũng xác nhận, hộ trực tiếp sản xuất nông nghiệp trong xã còn rất ít, nhiều thửa ruộng “bỏ”, không gieo cấy.
Việc hình thành khu dân cư mới, được quy hoạch hiện đại, hạ tầng đồng bộ không chỉ là mong muốn của người dân địa phương mà còn đáp ứng tiêu chí để đạt đô thị loại V. Ngày 29/2/2016, UBND tỉnh Hải Dương đã có văn bản số 344/UBND-VP về lập quy hoạch KDC mới xã Đoàn Tùng.
Tiếp đó dự án được HĐND tỉnh chấp thuận thu hồi đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất (Nghị quyết số 16/2016/NQ-HĐND) với diện tích gần 10ha. Như vậy, có thể thấy, việc xây dựng KDC mới xã Đoàn Tùng là chủ trương đúng đắn của tỉnh Hải Dương, phù hợp với định hướng phát triển địa phương.
Vậy dự án có thuộc trường hợp nhà đầu tư thỏa thuận đền bù khi thu hồi đất không? Luật sư Nguyễn Thị Hằng (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho rằng: Hiện tại, Luật Đất đai cho phép áp dụng hai hình thức lấy đất để thực hiện dự án: một là, Nhà nước thu hồi đất (chuyển dịch đất đai bắt buộc); hai là, tự thỏa thuận giữa nhà đầu tư và người sử dụng đất (chuyển dịch đất đai tự nguyện).
Theo đó, khi Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (không vì lợi ích riêng của doanh nghiệp) thì giá bồi thường theo giá đất cụ thể của UBND cấp tỉnh ban hành (không được thỏa thuận) còn khi chủ đầu tư thực hiện dự án bằng cách nhận quyền sử dụng đất thông qua hình thức chuyển nhượng (quy định tại điều 73 Luật Đất đai) thì người dân mới được thỏa thuận về giá.
Mới đây nhất, tại bản án phúc thẩm của TAND Cấp cao đã một lần nữa bác bỏ kháng cáo của một số hộ dân khi cho rằng dự án đầu tư xây dựng KDC xã Đoàn Tùng là dự án thương mại nên chủ đầu tư phải thỏa thuận về giá đất bồi thường với người có đất bị thu hồi.
Cụ thể, bản án của Tòa Cấp cao tại Hà Nội lập luận: Dự án đầu tư xây dựng KDC mới xã Đoàn Tùng là dự án phát triển triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, đã được HĐND tỉnh Hải Dương chấp thuận thu hồi đất và đã được quy định cụ thể tại điểm d khoản 3 điều 62 Luật Đất đai 2013 nên thuộc trường hợp nhà nước đất. Do đó, đơn giá bồi thường hỗ trợ do Nhà nước quy định; không thuộc trường hợp được thỏa thuận về giá bồi thường giữa chủ đầu tư thực hiện dự án với người có đất thu hồi.
Phương án bồi thường đúng pháp luật
Theo tòa Cấp cao, tại thời điểm áp giá để lập phương án bồi thường, thu hồi đất đối với dự án KDC mới xã Đoàn Tùng được thực hiện theo quy định của Luật Đất đai, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP. Diện tích đất bị thu hồi của các hộ dân là đất nông nghiệp và giá bồi thường được xác định theo giá cụ thể của loại đất thu hồi do UBND tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.
UBND tỉnh Hải Dương đã tiến hành khảo sát giá chuyển nhượng thực tế đất nông nghiệp tại khu vực có đất bị thu hồi và các khu lân cận để xác định giá bồi thường đất nông nghiệp đối với dự án là 70.000đ/m2 là phù hợp, đảm bảo được quyền lợi của người có đất bị thu hồi. Do đó, việc cho rằng giá đất bồi thường thấp, phải thỏa thuận về giá bồi thường hoặc cấp một thửa đất là không có căn cứ chấp nhận, bản án phúc thẩm nhận định.
| |
| Chủ đầu tư chưa thể triển khai dự án KDC mới xã Đoàn Tùng do vướng mắc về giải phóng mặt bằng (ảnh: Báo Hải Dương) |
Tòa Cấp cao cũng cho rằng: UBND tỉnh Hải Dương ra quyết định phê duyệt hệ số điều chỉnh đối với dự án đầu tư xây dựng KDC mới xã Đoàn Tùng với hệ số k=1 cho nên UBND huyện Thanh Miện căn cứ vào đó để xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ đối với người dân bị thu hồi đất là đúng pháp luật. Theo tìm hiểu của chúng tôi thì thời điểm thu hồi đất, tỉnh Hải Dương vẫn thực hiện theo Quyết định số 33/2014/ QĐ-UBND ban hành bảng giá đất trên địa bàn.
Theo đó, giá đất trồng cây hàng năm tại các xã đồng bằng ở các huyện vị trí 1 (trong đê) là 70.000đ/m2 , vị trí 2 (ngoài đê) là 65.000đ/m2 . Từ đây có thể thấy, giá bồi thường đối với dự án đã thực hiện theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.
Quay trở lại với Dự án KDC mới Đoàn Tùng, cả lãnh đạo huyện, xã đều cho biết đã nhiều lần tiến hành đối thoại, tuyên truyền, vận động, giải thích cho nhân dân hiểu rõ quy định của pháp luật. Thậm chí đại diện chủ đầu tư của dự án cũng cam kết, bên cạnh các cơ chế, chính sách theo quy định của nhà nước, chủ đầu tư sẽ hỗ trợ tiền 4 vụ sản xuất (trong 2 năm dự án treo) và hỗ trợ lãi suất ngân hàng thời gian qua cho các hộ chưa nhận tiền đền bù.
Trao đổi với PV, đại diện chủ đầu tư cho biết, việc một bộ phận nhỏ người dân không đồng thuận đã ảnh hưởng rất nhiều đến việc triển khai dự án, gây thiệt hại rất lớn cho công ty. “Công ty luôn ủng hộ địa phương và sẵn sàng đồng hành khi có các chủ trương vì lợi ích công cộng, chẳng hạn như xây dựng đường xá, trường học… chứ không thể vì một nhóm người đòi hỏi mà có chính sách hỗ trợ khác. Bởi lẽ làm như vậy sẽ tạo ra sự không công bằng đối với phần lớn người đã nhận đền bù”, đại diện công ty DVS (chủ đầu tư) chia sẻ.
Trước đó, tại phiên xử sơ thẩm ngày 15/7/2019, TAND tỉnh Hải Dương đã bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của các hộ dân vì cho rằng nội dung khởi kiện không đúng với các quy định của pháp luật. Sau khi có bản án, có thêm 8 hộ đến nhận tiền đền bù, trong đó có 3 hộ đã từng khiếu kiện. Mới đây, TAND Cấp cao tại Hà Nội xử phúc thẩm cũng quyết định không chấp nhận kháng cáo của các hộ dân, giữ nguyên quyết định của Bản án hành chính của TAND tỉnh Hải Dương.