Vua hạ tầng Ấn Độ
Ông Adani khởi nghiệp với tư cách là một nhà kinh doanh hàng hóa vào cuối những năm 1980. Về sau, ông chuyển hướng kinh doanh và dần nổi lên với biệt danh “vua cơ sở hạ tầng” của Ấn Độ, hoạt động trên nhiều lĩnh vực, bao gồm từ mỏ, cảng và nhà máy điện thành sân bay, trung tâm dữ liệu và quốc phòng. Đây đều là những lĩnh vực mà Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi xem là quan trọng để đáp ứng các mục tiêu kinh tế của Ấn Độ.
Kể từ khi chuyển hướng, sự nghiệp của ông Adani phất lên “như diều gặp gió”. Trong vòng chưa đầy 2 năm trở lại đây, ông Adani đã giành được quyền kiểm soát 7 sân bay và gần 1/4 lưu lượng hàng không của Ấn Độ. Adani Enterprises đã ký một thỏa thuận vào tháng trước với EdgeConneX để phát triển và vận hành các trung tâm dữ liệu trên khắp Ấn Độ.
Cùng với đó, ông này cũng đã tiết lộ kế hoạch tăng công suất các hoạt động kinh doanh năng lượng tái tạo của mình lên gần gấp 8 lần vào năm 2025. Năng lượng tái tạo là một lĩnh vực được đánh giá là béo bở trong bối cảnh Chính phủ Ấn Độ đang hướng tới các mục tiêu khí hậu đầy tham vọng.
Trong năm ngoái, khi đại dịch Covid-19 bùng phát khiến các doanh nghiệp trên thế giới lao đao thì 6 công ty con đã được niêm yết của tập đoàn của ông ta lại làm ăn rất tốt, gia tăng tổng cộng 79 tỷ USD trong giá trị thị trường. Đây cũng là năm làm ăn tốt nhất trong lịch sử của các công ty này. Nhiều tên tuổi lớn như gã khổng lồ dầu khí Pháp Total SE và Warburg Pincus LLC đã đầu tư hàng núi tiền vào các công ty của Adani.
Tỷ phú Gautam Adani (trái) là người giàu thứ hai châu Á. |
Theo bảng xếp hạng Chỉ số tỉ phú của hãng tin Bloomberg, trong 3 tháng đầu năm, tổng tài sản của ông Adani đã tăng thêm 16,2 tỉ USD, trở thành người có khối tài sản tăng mạnh nhất kể từ đầu năm đến thời điểm đó. Trong thời gian này, tài sản của 2 người giàu nhất thế giới là Jeff Bezos và Elon Musk lại biến động rất lớn. Trong khi tài sản của ông Musk tăng thêm 10,3 tỉ USD thì túi tiền của ông Bezos lại hụt đi 7,59 tỉ USD.
Tính đến tháng 5 vừa qua, tổng giá trị tài sản của ông Adani đã tăng lên thành 66,5 tỉ USD, vượt mặt tỉ phú Trung Quốc Zhong Shanshan (người từng giữ vị trí giàu nhất châu Á) trở thành người giàu thứ 2 châu Á. Đầu năm nay, trong khi tài sản của ông Adani tăng thêm 32,7 tỉ USD thì túi tiền của ông Zhong lại giảm chỉ còn 63,6 tỉ USD. Với khối tài sản như vậy, vị này có tên trong danh sách 20 người giàu nhất hành tinh.
Đà “ăn nên làm ra” của ông Adani kéo dài đến giữa tháng 6, khiến ông đuổi gần sát nút người giàu nhất châu Á thì bất ngờ gặp rắc rối. Tờ Economic Times khi đó đưa tin rằng kho lưu ký cổ phiếu quốc gia của Ấn Độ đã đóng băng tài khoản của 3 quỹ có trụ sở tại Mauritius vì không có đủ thông tin về chủ sở hữu. Phần lớn cổ phần của các quỹ này là cổ phiếu của các công ty của ông Adani.
Dù ông Adani đã lên tiếng bác bỏ thông tin trên, gọi đây là bản tin “sai lầm trắng trợn” và rằng nó “được công bố để cố tình đánh lừa cộng đồng đầu tư” nhưng các nhà đầu tư lo ngại về tính minh bạch đã vội vã rút lui, khiến cho khối tài sản của vị tỉ phú “bốc hơi” tới 13,2 tỉ USD chỉ trong ít ngày, xuống còn 63,5 tỉ USD. Dù vậy nhưng vị trí của ông ta trong bảng xếp hạng những người giàu có nhất châu Á vẫn không bị ảnh hưởng.
Adani được dư luận quốc tế chú ý khi giành được hợp đồng khai thác dự án than ở Australia vào năm 2010. Mới đây, ông này cũng đã giành được hợp đồng phát triển một bến cảng ở nước láng giềng Sri Lanka.
Chuyên gia Tim Buckley tại Viện Phân tích Tài chính và Kinh tế Năng lượng nhận định: “Ông Adani hiểu biết về chính trị và đầu tư vào hầu hết các dự án cơ sở hạ tầng hợp lý, lâu đời. Miễn là Ấn Độ duy trì được sự tăng trưởng mạnh mẽ, tập đoàn này có thể sẽ thịnh vượng dưới sự lãnh đạo của ông ấy và chứng kiến sự quan tâm của các nhà đầu tư toàn cầu tăng vọt”.
Tuy nhiên, quá trình ăn nên làm ra của ông Adani cũng dấy lên những tranh cãi, trong đó có những ý kiến cho rằng thành công của Adani phần lớn là có xu hướng sắp xếp các khoản đầu tư của mình với các mục tiêu chính sách của Thủ tướng Modi.
Những ý kiến này một phần xuất phát từ việc Thủ tướng Modi là đồng hương của ông Adani. Hai người đều đến từ bang Gujarat, miền Tây Ấn Độ. Khoảng hai thập kỷ trước, ông Adani đã công khai ủng hộ ông Modi khi một cuộc khủng hoảng đe dọa chấm dứt sự nghiệp của chính trị gia đang lên.
Tỷ phú Gautam Adani được cho là rất thân thiết với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. |
Những lần “chết hụt” rợn người
Nói đến Adani, cùng với sự giàu có, nhiều người cũng nhớ đến những vụ “chết hụt” mà ông đã trải qua. Trong đó, năm 1998, 10 năm sau khi Adani đứng ra thành lập Tập đoàn Adani và khá lâu trước khi được công nhận là người giàu thứ hai ở châu Á, cái tên Gautam Adani đã thu hút sự chú ý của 2 đối tượng “xã hội đen” là Fazl-ur-Rehman và Bhogilal Darji.
Theo kế hoạch đã vạch ra, khi ông Adani và người bạn Shantilal Patel đang rời khỏi Câu lạc bộ Karnavati ở Ahmedabad, Ấn Độ trên cùng một chiếc xe hơi thì bị một nhóm đối tượng đi xe máy chặn lại và chĩa súng vào người để khống chế. Chúng đã yêu cầu Adani dừng xe, trước khi bắt cóc cả 2 người rồi đưa lên một chiếc xe tải.
Vì Adani là một người kín tiếng nên cho đến nay, người ta vẫn chưa rõ sau khi bị bắt cóc, Adani và Patel đã bị đưa đi đâu và chuyện gì đã xảy ra với họ trong khoảng thời gian đó. Tuy nhiên, cuối cùng, cả 2 người đều đã được thả. Cái giá cho sự tự do của họ không hề rẻ, những kẻ bắt cóc được cho là đã đòi gia đình Adani khoảng 2 triệu USD trước khi tỷ phú này được thả. Adani trong một cuộc phỏng vấn xác nhận vụ bắt cóc là một trong số 2 hoặc 3 “sự cố không may” đã xảy ra trong cuộc đời ông.
Ngoài vụ việc trên, Adani còn có một trải nghiệm “hú hồn” khác xảy ra vào ngày 26/11/2008, khi ông ta đang ăn tối tại Cung điện Taj Mahal nổi tiếng ở Mumbai với Giám đốc điều hành Cảng Dubai Mohammed Sharaf. Đúng lúc này, khách sạn bị 10 kẻ khủng bố Lashkar-e-Taiba tấn công.
Vì bàn ăn của họ ở trên cao, Adani đã nhanh mắt nhìn thấy những kẻ khủng bố đang di chuyển theo hướng lối đi của bể bơi. Một nhân viên khách sạn đã nhanh trí giúp Adani và những vị khách khác chạy xuống tầng hầm trước khi di chuyển lên tầng trên.
Họ đã dành cả đêm để trốn ở đó. “Hơn 100 người chúng tôi trú ở tầng hầm. Mọi người đều cầu nguyện. Một số người đã trốn bên dưới ghế sofa, trong khi những người khác cũng tìm chỗ ẩn nấp tương tự. Tôi ngồi trên một chiếc sofa, nói với họ rằng cần đặt niềm tin vào Chúa trời”, Adani kể lại.
Cuối cùng, Adani và những vị khách khác cũng được nhân viên an ninh giải cứu vào 8h45 sáng hôm sau. Họ được đưa khỏi hiện trường bằng xe tải của cảnh sát. Khi chuyên cơ của Adani hạ cánh xuống sân bay Ahmedabad vào cuối ngày hôm đó, ông thở phào thốt lên rằng: “Tôi chỉ còn cách cái chết hơn 4 m”.