Gần 5 tháng sau khi bùng phát ở Trung Quốc, dịch bệnh viêm phổi cấp do virus corona gây ra vẫn tiếp tục lây lan và hoành hành ở mọi nơi trên thế giới. Cả thế giới vẫn phải tiếp tục gồng mình ứng phó và chưa biết được đến khi nào mới chế ngự được dịch bệnh này, cũng chưa biết được liệu có thể chế ngự được nó hay không.
Thế giới buộc phải chấp nhận một thời kỳ cùng chung sống với dịch bệnh, phải chấp nhận tự thay đổi và thích ứng với bối cảnh tình hình mới, với những điều kiện và tình thế mới. Trong đó đặc biệt là có cả chuyện bầu cử.
Theo cách hiểu và định nghĩa truyền thống, bầu cử được coi là biểu tượng cho dân chủ. Một xã hội mà trong đó không tiến hành các cuộc bầu cử định kỳ hay hình thức thể hiện ý nguyện của người dân không được coi là một xã hội dân chủ.
Có điều là dịch bệnh hiện tại đã làm cho việc tổ chức các cuộc bầu cử tự do và dân chủ như vẫn được tiến hành từ trước đến nay trở nên rất khó khăn, phức tạp và thậm chí không khả thi. Mới đây nhất, Ba Lan đã phải quyết định hoãn cuộc bầu cử tổng thống đã được sắp xếp vào đầu tháng 5 này. Trước đó, Nga đã phải hoãn vô thời hạn cuộc trưng cầu dân ý về sửa đổi hiến pháp lẽ ra được tiến hành vào ngày 24/4 vừa qua.
Còn tại nước Mỹ, vì dịch bệnh mà không ít cuộc bầu cử sơ bộ của các đảng phái chính trị chọn lựa ứng cử viên chính thức của họ cho cuộc bầu cử tổng thống tới ở nước Mỹ không thể tiến hành được. Bỏ phiếu bằng thư gửi qua bưu điện là một cách thức bầu cử hiện được bàn thảo đến nhiều nhưng chưa có được sự đồng thuận quan điểm cần thiết trên chính trường và trong xã hội để có thể được quyết định cho thực hiện.
Cách thức bầu cử này không chỉ đòi hỏi phải đáp ứng nhiều điều kiện phức tạp về cở sở hạ tầng kỹ thuật và hậu cần mà còn tiềm ẩn không ít rủi ro thất bại đối với phe này hay phái kia. Vì thế, khả năng nó được thực thi hiện rất mờ mịt.
Qua đó có thể thấy dịch bệnh đang làm thay đổi mạnh mẽ như thế nào biểu tượng đặc trưng nhất của nền dân chủ hiện đại. Tác động, hậu quả và hệ lụy của sự thay đổi này không thể lường hết được ở những nơi liên quan bởi chúng động chạm trực tiếp tới tính hợp pháp của bộ máy công quyền và quyền lực của cá nhân trong đấy, nếu không tiến hành được các cuộc bầu cử đến hạn thì thời hạn quyền lực của các cơ quan công quyền và của cá nhân được hợp pháp hoá bằng các cuộc bầu cử trước đấy sẽ ra sao?
Dịch bệnh không làm thay đổi đáng kể gì bản chất của nền dân chủ, nhưng rõ ràng buộc các thể chế dân chủ và người dân phải có cách tiếp cận và cách hiểu khác trước để việc quản lý xã hội và vận hành hoạt động của nhà nước không bị ảnh hưởng hay ngưng trệ bởi dịch bệnh. Từ đó có thể thấy là dịch bệnh này cũng buộc cả phía lập pháp rồi đây cũng phải tự thay đổi.
